សន្តប៉ូលជាគ្រីស្តទូត
នៃជាតិសាសន៍នានា
អារម្ភកថា
ឆ្នាំ២០២៥នេះ សម្តេចប៉ាប ហ្រ្វង់ស៊ីស្កូ ប្រកាសយ៉ាងឱឡារិកជាឆ្នាំនៃព្រះមហាករុណាទិគុណ ក្រោមប្រធានបទ “រួមដំណើរក្នុងសេចក្តីសង្ឃឹម” សម្រាប់ព្រះសហគមន៍កាតូលិកទូទាំងសកលលោក។ សម្តេចប៉ាបអញ្ជើញយើងឱ្យមានសេចក្តីសង្ឃឹមជានិច្ច “ដ្បិតសេចក្តីសង្ឃឹមដាស់យើងឱ្យចេះស្រេកឃ្លាន ចេះស្រូបយក ចេះប៉ងប្រាថ្នាជីវិតគ្រប់លក្ខណៈ និងជោគជ័យ។ សេចក្តីសង្ឃឹមផ្តល់ឱ្យមានឆន្ទៈចង់បានឧត្តមភាពដែលបំពេញដួងចិត្តឱ្យបានស្កប់ស្កល់ និងលើកតម្កើងវិញ្ញាណយើងឱ្យស្គាល់សេចក្តីថ្លៃថ្នូរដូចជា សេចក្តីពិត សេចក្តីសប្បុរស សោភ័ណភាព យុត្តិធម៌ និងសេចក្តីស្រឡាញ់។ សេចក្តីសង្ឃឹមផ្ដល់ឱ្យមានចិត្តក្លាហាន ចេះសម្លឹងមើលហួសពីសេចក្តីសុខផ្ទាល់ខ្លួន គឺសុវត្ថិភាព និងរង្វាន់បន្តិចបន្តួចដែលបង្រួញទស្សនវិស័យវែងឆ្ងាយ ដើម្បីផ្តល់ឱ្យយើងមានឧត្ដមគតិដែលញ៉ាំងឱ្យជីវិតកាន់តែស្រស់ស្អាត និងមានប្រយោជន៍ថែមទៀត។” (Fratelli Tutti, លេខ ៥៥)។
សេចក្តីសង្ឃឹមនៅក្នុងគ្រីស្តសាសនាមិនមែនជាទ្រឹស្ដី ឬជាទស្សនៈរបស់មនុស្សនោះទេ ពោលគឺជាព្រះអំណោយទានមកពីព្រះជាម្ចាស់ដែលប្រទានឱ្យយើង ក្នុងអង្គព្រះយេស៊ូគ្រីស្តដែលបានបំពេញសក្ខីភាពនៅក្នុងប្រត្តិសាស្រ្តស្របតាមព្រះបន្ទូលសន្យា ក្នុងគម្ពីរធម្មវិន័យ និងគម្ពីរព្យាការី ដែលបានថ្លែងចំពោះប្រជារាស្រ្តអ៊ីស្រាអែលនៅក្នុងគម្ពីរសម្ពន្ធមេត្រីទី១។ សេចក្តីសង្ឃឹមគឺជាគុណធម៌មួយដ៏សំខាន់ក្នុងចំណោមគុណធម៌ទាំងបីក្នុងគ្រីស្តសាសនា គឺជំនឿ សេចក្តីសង្ឃឹម និងសេចក្ដីស្រឡាញ់ ដែលគ្រីស្តទូតប៉ូលបានប្រកាស (១ករ ១៣,១៣)។ កាលណានិយាយដល់សេចក្តីសង្ឃឹម នាំឱ្យខ្ញុំនឹកដល់សន្តប៉ូល ដ្បិតលោកគឺជាគ្រីស្តទូតដ៏ឧត្ដមបំផុតម្នាក់នៅក្នុងគ្រីស្តសាសនាដែលបានប្រកាស និងបង្រៀនយើងឱ្យស្គាល់ និងមានសេចក្តីសង្ឃឹមនេះ។ គ្រីស្តទូតប៉ូលស៊ូប្តូរជីវិត ធ្វើការនឿយហត់ច្រើនជាងគេ រងទុក្ខលំបាករាប់មិនអស់ ជាប់ឃុំឃាំង និងជួបគ្រោះថ្នាក់ជាញឹកញ៉ាប់ ក្នុងពេលធ្វើដំណើរផ្សងគ្រោះថ្នាក់ចម្ងាយរាប់ពាន់គីឡូម៉ែត្រចំនួនបីលើក នៅតំបន់សមុទ្រមេឌីទេរ៉ាណេរហូតដល់ទ្វីបអឺរ៉ុប ដើម្បីប្រកាសដំណឹងល្អដល់ជាតិសាសន៍នានា។ ជាពិសេស លោកខ្វល់ខ្វាយរៀងរាល់ថ្ងៃ ដោយគិតដល់ព្រះសហគមន៍ទាំងអស់ផងដែរ។
«ខ្ញុំធ្វើការនឿយហត់ច្រើនជាងគេ ខ្ញុំបានជាប់ឃុំឃាំងច្រើនជាងគេ ខ្ញុំត្រូវគេវាយដំច្រើនហួសប្រមាណ ហើយខ្ញុំក៏មានគ្រោះថ្នាក់ជិតស្លាប់ជាញឹកញាប់ដែរ។ ខ្ញុំត្រូវជនជាតិយូដាវាយសាមសិបប្រាំបួនរំពាត់ចំនួនប្រាំដង។ គេវាយខ្ញុំនឹងដំបងចំនួនបីលើក គេយកដុំថ្មគប់សម្លាប់ខ្ញុំម្ដង ខ្ញុំត្រូវលិចសំពៅបីដង ហើយមានម្ដងខ្ញុំអណ្ដែតនៅក្នុងសមុទ្រមួយថ្ងៃមួយយប់។ ពេលខ្ញុំធ្វើដំណើរ ខ្ញុំតែងតែជួបប្រទះគ្រោះថ្នាក់ជាញឹកញាប់នៅតាមទន្លេ គ្រោះថ្នាក់ដោយចោរប្លន់ គ្រោះថ្នាក់មកពីជនរួមជាតិរបស់ខ្ញុំ គ្រោះថ្នាក់មកពីសាសន៍ដទៃ គ្រោះថ្នាក់ក្នុងទីក្រុង គ្រោះថ្នាក់នៅវាលរហោស្ថាន គ្រោះថ្នាក់នៅក្នុងសមុទ្រ គ្រោះថ្នាក់ ព្រោះតែពួកបងប្អូនក្លែងក្លាយ។ ខ្ញុំបានធ្វើការទាំងនឿយលំបាក និងត្រូវអត់ងងុយ អត់បាយអត់ទឹកជាញឹកញាប់។ ខ្ញុំត្រូវតមអាហារ ត្រូវរងា និងខ្វះខាតសម្លៀកបំពាក់ជាញឹកញាប់។ លើសពីនេះទៅទៀត ខ្ញុំខ្វល់ខ្វាយរៀងរាល់ថ្ងៃ ដោយគិតដល់ព្រះសហគមន៍ទាំងអស់ផងដែរ។»
(២ករ ១១,២៣-២៨)។
ព្រះយេស៊ូគ្រីស្តបានត្រាស់ហៅលោកប៉ូលឱ្យធ្វើជាគ្រីស្តទូតប្រកាសព្រះបន្ទូលព្រះអង្គដល់មនុស្សគ្រប់ជាតិសាសន៍ ហើយគាត់ត្រូវរងទុក្ខលំបាកដោយសារតែព្រះនាមព្រះអង្គ (កក ៩,១៥-១៦)។ ការត្រាស់ហៅឱ្យបំពេញបេសកកម្មនេះ ព្រះយេស៊ូដូចជាដាក់ចំណងគាត់។ ដ្បិតគ្រីស្តទូតប៉ូលមិនអាចប្រកែកបានឡើយ រហូតត្រូវបូជាជីវិតថ្វាយព្រះអង្គ។ ដោយសារតែសេចក្តីសង្ឃឹមនេះ លោកបានក្លាយជាគ្រីស្តទូតម្នាក់ដ៏ឆ្នើមជាងគេក្នុងការប្រកាសដំណឹងល្អដល់ជាតិសាសន៍នានា។ លោកគឺជាមនុស្សដែលមានឥទ្ធិពលធ្វើឱ្យអរិយធម៌គ្រីស្តសាសនារីកចម្រើន។ ទោះបីនៅពេលនេះក្តី ក៏គ្រីស្តទូតប៉ូលនៅតែមានចិត្តចង់ជួប និងចង់និយាយជាមួយយើង ដោយសារតែលោកជាប់ច្រវ៉ាក់ ព្រោះតែសេចក្តីសង្ឃឹមរបស់ជនជាតិអ៊ីស្រាអែលនេះ។
«ហេតុនេះហើយបានជាខ្ញុំសុំជួប និងសុំនិយាយជាមួយបងប្អូន
ដ្បិតខ្ញុំជាប់ចំណង ព្រោះតែសេចក្ដីសង្ឃឹមរបស់ជនជាតិអ៊ីស្រាអែល។»
(កក ២៨,២០)។
នៅថ្ងៃនេះ គឺដល់វេនរបស់យើងដែលត្រូវជួប និងស្តាប់ប្រសាសន៍របស់គ្រីស្តទូតប៉ូលនិយាយអំពីសេចក្តីសង្ឃឹមរបស់ជនជាតិអ៊ីស្រាអែលនេះ។ សេចក្តីសង្ឃឹមរបស់ជនជាតិអ៊ីស្រាអែល គឺពួកគេទន្ទឹងរង់ចាំព្រះគ្រីស្ដ ដែលត្រូវយាងមក និងរង់ចាំមនុស្សស្លាប់មានជីវិតរស់ឡើងវិញ។ ព្រឹត្តិការណ៍របស់ព្រះយេស៊ូ ដែលរងទុក្ខលំបាក សោយព្រះទិវង្គត និងមានព្រះជន្មរស់ឡើងវិញនៅថ្ងៃទី៣ កើតឡើងស្របតាមសេចក្តីសង្ឃឹមដែលមានថ្លែងអំពីព្រះអង្គនៅក្នុងព្រះគម្ពីរសម្ពន្ធមេត្រីទី១ គឺក្នុងកណ្ឌគម្ពីរព្យាការីហូសេ នៅស.វទី៨ មុនគ.សបានថ្លែងថា៖
«ពីរថ្ងៃទៀត ព្រះអង្គនឹងប្រទានជីវិតមកពួកយើងវិញ។
នៅថ្ងៃទីបី ព្រះជាម្ចាស់នឹងលើកពួកយើងឡើងវិញ
ហើយពួកយើងនឹងរស់នៅជាមួយព្រះអង្គ។»
(ហស ៦,២)។
ដោយសារតែសំណូមពររបស់គ្រីស្តទូតប៉ូលនេះហើយ បានជាយើងយកចិត្តទុកដាក់ស្តាប់ និងស្វែងយល់អំពីជីវិត កិច្ចការ និងស្នាដៃដែលលោកបានធ្វើ។ នៅក្នុងប្រវត្តិសាស្រ្ត២០០០ឆ្នាំរបស់ព្រះសហគមន៍ រហូតមកដល់សម័យកាលរបស់យើងនាពេលបច្ចុប្បន្ននេះ ដំណឹងល្អអំពីព្រះយេស៊ូគ្រីស្តរីកសាយនៅក្នុងពិភពលោកទាំងមូល។ នេះគឺជាភស្តុតាងដែលនាំឱ្យយើងអាចមើលឃើញ អាចជឿទុកចិត្ត និងអាចមានសេចក្តីសង្ឃឹម។ «សេចក្ដីសង្ឃឹមនេះប្រៀបបីដូចជាយុថ្កាមួយដ៏ជាប់មាំមួន សម្រាប់ព្រលឹងរបស់យើង» (ហប ៦,១៩)។ ចូរមានចិត្តសង្ឃឹម កុំភ័យខ្លាចអ្វីឡើយ ហើយក៏មិនត្រូវតប់ប្រមល់អ្វីដែរ ដូចគ្រីស្តទូតប៉ូលបានបញ្ជាក់ថា៖
«សេចក្ដីសង្ឃឹមមិនធ្វើឱ្យយើងខកចិត្តឡើយ
ព្រោះព្រះជាម្ចាស់បានចាក់បង្ហូរព្រះហឫទ័យ
ស្រឡាញ់របស់ព្រះអង្គមកក្នុងចិត្តយើង
ដោយប្រទានព្រះវិញ្ញាណដ៏វិសុទ្ធមកយើង។»
(រ៉ូម ៥,៥)។
ការសិក្សាអំពីគ្រីស្តទូតប៉ូល ខ្ញុំមានចំណាប់អារម្មណ៍យ៉ាងខ្លាំង ដើម្បីពង្រឹងសេចក្តីសង្ឃឹមខ្លួនឯងក្នុងនាមជាគ្រីស្តសាសនិកម្នាក់។ លោកគឺជាគំរូដ៏សំខាន់សម្រាប់ការរិះគិត ប្រកាស ការពារ និងផ្ដល់សក្ខីភាពអំពីជំនឿ សេចក្តីសង្ឃឹម និងសេចក្តីស្រឡាញ់។ ហេតុនេះ ខ្ញុំមានអំណរសប្បាយចូលរួមចែករំលែកចំណេះដឹងបន្តិចបន្តួចតាមធនធាននៃការសិក្សា និងការស្រាវជ្រាវនេះ សម្រាប់ជាវិភាគទានក្នុងកសាងធនធានគ្រីស្តបរិស័ទ។ ខ្ញុំសង្ឃឹមថា ឯកសារនេះជួយឱ្យយើងស្គាល់គ្រីស្តទូតប៉ូលកាន់តែច្បាស់ និងដើម្បីបំភ្លឺយើងឱ្យចេះរស់នៅស្របតាមជំនឿ និងចេះធ្វើដំណើរក្នុងសេចក្តីសង្ឃឹម។ ជាពិសេស ផ្ដល់ឱ្យយើងមានឆន្ទៈមោះមុតដល់វេនដែលយើងក្លាយទៅជាទូតនាំសេចក្ដីសង្ឃឹមនេះដើម្បីបញ្ជូនបន្តដល់បងប្អូនឯទៀតៗ។ យើងជាគ្រីស្តបរិស័ទគប្បីយកចិត្ដទុកដាក់រិះគិតអំពីជំនឿ និងចូលរួមយ៉ាងសកម្មក្នុងគ្រប់សកម្មភាពនៃការប្រកាសដំណឹងល្អ ជៀសវាងកុំបណ្ដោយខ្លួនឱ្យអសកម្ម និងធ្លាក់ចូលក្នុងការអូសទាញតាមលទ្ធិ ឬមនោគមវិជ្ជានានាដែលបំផ្លាញសាសនារបស់ខ្លួន។
សូមព្រះជាម្ចាស់ជាព្រះបិតា និងព្រះយេស៊ូគ្រីស្តជាព្រះអម្ចាស់ ប្រទានសេចក្ដីសុខសាន្ត និងសេចក្ដីស្រឡាញ់ ព្រមទាំងជំនឿមកបងប្អូន។ សូមព្រះជាម្ចាស់ប្រណីសន្ដោស អស់អ្នកដែលស្រឡាញ់ព្រះយេស៊ូគ្រីស្តជាព្រះអម្ចាស់នៃយើង ដោយឥតមានចិត្តប្រែប្រួលឡើយ។
ថ្ងៃចន្ទបុណ្យចម្លង ទី២១ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២៥
សិលា កាន់ ប៊ុយ
ប្រធានមជ្ឈមណ្ឌលសន្តអ៊ីរ៉េណេ
សេចក្ដីផ្ដើម

រាល់ពេលអភិបូជាថ្ងៃអាទិត្យ យើងតែងឮអំពីគ្រីស្តទូតប៉ូលជាប្រចាំ ដ្បិតនៅក្នុងពិធីលើកតម្កើងព្រះបន្ទូល អ្នកអានអត្ថបទទី២តែងប្រកាសឃ្លាចាប់ផ្ដើមនៅពេលអានអត្ថបទថា សូមថ្លែងលិខិតរបស់គ្រីស្តទូតប៉ូលផ្ញើជូនគ្រីស្តបរិស័ទក្រុងនេះ ឬក្រុងនោះ ឬផ្ញើជូនអ្នកនេះ ឬអ្នកនោះ។ ប៉ុន្តែ យើងពុំបានស្គាល់ជាក់លាក់ថា លោកជានរណានោះទេ។ ដើមឡើយ សន្ដប៉ូលមិនមែនជាសាវ័ករបស់ព្រះយេស៊ូក្នុងពេលព្រះអង្គនៅមានព្រះជន្មក្នុងលោកនេះនោះទេ។ មិនតែប៉ុណ្ណេះ លោកថែមទាំងបានធ្វើទុក្ខបុកម្នេញគ្រីស្ដបរិស័ទបន្ទាប់ពីព្រះអង្គសោយទិវង្គតថែមទៀតផង។ ប៉ុន្តែ លោកបានកែប្រែចិត្តគំនិតជឿលើព្រះយេស៊ូ ហើយបានប្រកាសព្រះបន្ទូលដំណឹងល្អអំពីព្រះអង្គដល់ជាតិសាសន៍នានា ព្រមទាំងការពារជំនឿយ៉ាងស្វិតស្វាញជាទីបំផុត។ តើហេតុអ្វីបានជាលោកបៀតបៀនគ្រីស្តបរិស័ទ? តើហេតុអ្វីលោកកែប្រែចិត្តគំនិត? តើលោកបានបំពេញមុខងារជាគ្រីស្តទូតយ៉ាងដូចម្តេច? ការស្វែងរកចម្លើយនៃសំណួរទាំងអស់នេះ គឺជាគោលបំណងដ៏សំខាន់នៃការសិក្សាស្រាវជ្រាវក្នុងអត្ថបទនេះ។ ហេតុនេះហើយ បានជានៅក្នុងឱកាសឆ្នាំមហាករុណាទិគុណនេះ ខ្ញុំសូមលើកយកប្រធានបទ “សន្តប៉ូលជាគ្រីស្តទូតនៃជាតិសាសន៍នានា” ដើម្បីសិក្សាឱ្យបានស៊ីជម្រៅអំពីគ្រីស្តទូតប៉ូល ដោយយោងលើប្រភពឯកសារបីចំនុចគឺ៖
- ទី១គឺ កណ្ឌគម្ពីរកិច្ចការគ្រីស្តទូតជាកណ្ឌគម្ពីរប្រវត្តិសាស្រ្តនៅក្នុងគម្ពីរសម្ពន្ធមេត្រីថ្មី។ សំណេរពីរភាគបីក្នុងកណ្ឌគម្ពីរនេះ គឺចាប់ពីជំពូកទី៨រហូតដល់ជំពូក២៨ រៀបរាប់អំពីកិច្ចការរបស់គ្រីស្តទូតប៉ូល និងសហការីរបស់លោកដែលបានបំពេញបេសកកម្មរួមជាមួយគ្នា។ ក្នុងកណ្ឌគម្ពីរកិច្ចការនេះ យើងនឹងឃើញអំពីដំណើរបេសកកម្មរបស់គ្រីស្តទូតប៉ូល ដែលបានបំពេញរវាងចន្លោះឆ្នាំ៤៦ ដល់៥៨ នៃគ.ស។
- ទី២គឺ លិខិតទាំង១៣របស់គ្រីស្តទូតប៉ូលមានៈ លិខិតរ៉ូម កូរិនថូសទី១និងទី២ កាឡាទី អេភេសូ ភីលីព កូឡូស ថេស្សាឡូនិកទី១និងទី២ ធីម៉ូថេទី១និងទី២ ទីតុស និងភីលេម៉ូន។ លិខិតទាំងនេះមានចំនួនពាក់កណ្ដាលនៃសំណេរក្នុងគម្ពីរសម្ពន្ធមេត្រីថ្មីទាំងអស់ ដែលផ្តល់សារៈសំខាន់ឱ្យស្គាល់គ្រីស្តទូតប៉ូលកាន់តែច្បាស់ ជាពិសេសស្គាល់លក្ខណៈបុគ្គល គំនិត ទេវវិជ្ជា និងឥទ្ធិពលនៃការបង្រៀនរបស់លោក។ ជាក់ស្តែង សំណេរទាំងនេះឆ្លុះបញ្ចាំងអំពីដំណោះស្រាយបញ្ហានានា ដែលកើតឡើងក្នុងព្រះសហគមន៍សម័យដើមដំបូង។ សំណេរទាំងនេះជាសេចក្តីប្រៀនប្រដៅ និងទូន្មានអំពីសីលធម៌ និងការអប់រំជំនឿដល់គ្រីស្តបរិស័ទឱ្យរស់នៅសមស្របតាមជំនឿ។ ក្រៅពីនោះ យើងក៏សិក្សាគម្ពីរសម្ពន្ធមេត្រីទី១ផងដែរ ដើម្បីបំភ្លឺឱ្យយើងយល់អំពីសេចក្ដីដែលពាក់ព័ន្ធនឹងឯកសារយោងខាងលើនេះបន្ថែមទៀត ដ្បិតយើងមិនអាចយល់លិខិតទាំងអស់នេះ ប្រសិនបើយើងមិនសិក្សាគម្ពីរសម្ពន្ធមេត្រីទី១។
- ទី៣គឺ ប្រវត្តិសាស្រ្តចក្រភពរ៉ូម៉ាំង និងការស្រាវជ្រាវបុរាណវិជ្ជា ដើម្បីជាបរិបទជួយពន្យល់ឱ្យយើងយល់កាន់តែច្បាស់លាស់អំពីវប្បធម៌ សាសនា ភាសា ទំនាក់ទំនង សេដ្ឋកិច្ច និងមធ្យោបាយធ្វើដំណើរក្នុងសម័យនោះ។