សាស្តា

ពាក្យលំនាំ

ពាក្យប្រៀន‌ប្រដៅរបស់«សាស្តា» មានលក្ខណៈខុសប្លែកពីពាក្យប្រៀន‌ប្រដៅរបស់អ្នកប្រាជ្ញផ្សេងទៀត នៅក្នុងគម្ពីរសុភាសិត។ សេចក្ដីដែលសាស្តាប្រៀន‌ប្រដៅ ផុសចេញពីបទពិសោធ និងការត្រិះ‌រិះដ៏យូរអំពីជីវិត។

សាស្តាយល់ឃើញថា សុភមង្គលរបស់មនុស្សមិននៅស្ថិត‌ស្ថេរទេ ហើយជាញឹកញាប់ ការខំប្រឹង‌ប្រែងរបស់មនុស្ស ដើម្បីស្វែងរកសុភមង្គល ក៏ឥតខ្លឹមសារដែរ។ ហេតុនេះ សាស្តាដណ្ដឹងសួរថា តើជីវិតមានន័យឬយ៉ាងណា តើរស់នៅលើផែន‌ដីបានប្រយោជន៍អ្វី? សាស្តាមានបំណងណែ‌នាំអ្នកអានឲ្យរិះ‌គិតពិចារណាអំពីជីវិតដូចលោកដែរ។

សេចក្ដីប្រៀន‌ប្រដៅរបស់សាស្តាជាការសង្កេតចំពោះហេតុ‌ការណ៍ទាំងប៉ុន្មាន ដែលកើតមានក្នុងលោកនេះ។ លោកអះ‌អាងជាច្រើនលើកច្រើនសាថា អ្វីៗទាំងអស់សុទ្ធតែឥតន័យ គឺយុវ‌វ័យ ទ្រព្យ‌សម្បត្តិ កិត្តិ‌យស ការ‌ងារប្រាជ្ញា និងសេចក្ដីសុចរិតជាដើម គឺអ្វីៗដែលមនុស្សខ្នះ‌ខ្នែងចង់បាន សុទ្ធតែឥតខ្លឹមសារ។ សេចក្ដីស្លាប់ និងអំពើអយុត្តិ‌ធម៌ ស្ថិតនៅជាប់ជាមួយមនុស្សជា‌និច្ច ដែលជាហេតុបណ្តាលឲ្យមនុស្សមានជីវិតមិនទៀង ហើយពិបាកស្វែងយល់អំពីគម្រោង‌ការរបស់ព្រះ‌ជាម្ចាស់សម្រាប់ពិភព‌លោក។ ទស្សនៈបែបនេះអាចជំរុញយើងឲ្យរិះ‌គិតពិចារណាយ៉ាងដិតដល់អំពីជីវិត ហើយប្រកាន់យករបៀបរស់នៅសមស្របនឹងស្ថាន‌ភាពរបស់មនុស្សយើង។

អត្ថ‌បទគម្ពីរមួយចំនួនទៀតផ្តល់ចម្លើយយ៉ាងច្បាស់‌លាស់ ស្តីអំពីជីវិតគឺ ប្រសិនបើគ្មានព្រះ‌ជាម្ចាស់គង់នៅក្នុងជីវិតយើងទេ នោះជីវិតក៏គ្មានន័យអ្វីដែរ។ ដូច្នេះ មានតែជំនឿលើព្រះ‌ជាម្ចាស់ និងការរួមរស់ដ៏ជិត‌ស្និទ្ធជាមួយព្រះ‌អង្គប៉ុណ្ណោះ ដែលបំពេញភាពល្ហ‌ល្ហេវនៃជីវិតរបស់យើង ហើយធ្វើឲ្យជីវិតនេះមានន័យ និងមានខ្លឹមសារ។

អ្វីៗទាំងអស់សុទ្ធតែឥតបានការ

១ នេះជាពាក្យរបស់សាស្តា ជាបុត្ររបស់ព្រះ‌បាទដាវីឌ និងជាព្រះ‌មហាក្សត្រនៅក្រុងយេរូ‌សាឡឹម។

២ សាស្តាបានថ្លែងថា: អ្វីៗទាំងអស់សុទ្ធតែឥតន័យ ឥតខ្លឹមសារ និងឥតបានការ។ ៣ មនុស្សខំប្រឹងធ្វើការយ៉ាងនឿយ‌ហត់នៅលើផែន‌ដី តើបានប្រយោជន៍អ្វី? ៤ មនុស្សមួយជំនាន់ចាក‌ចេញពីលោកនេះទៅ មនុស្សមួយជំនាន់ទៀតចូលមក ហើយផែន‌ដីនៅស្ថិត‌ស្ថេរដដែល។ ៥ ព្រះ‌អាទិត្យរះឡើង រួចលិចទៅវិញ ហើយប្រញាប់វិលត្រឡប់ទៅកន្លែងដែលត្រូវរះសាជាថ្មី។ ៦ ខ្យល់បក់ទៅទិសខាងត្បូង ទៅទិសខាងជើង វិលទៅវិលមក បក់តាមទិសរបស់ខ្លួនវិញ។ ៧ ទន្លេទាំងប៉ុន្មានហូរចាក់ទៅក្នុងសមុទ្រ តែសមុទ្រមិនចេះពេញឡើយ ហើយទឹកទន្លេក៏វិលទៅហូរតាមផ្លូវរបស់វាវិញដែរ។ ៨ អ្វីៗទាំងអស់សុទ្ធតែច្រំ‌ដែលៗ រហូតដល់មនុស្សរកពាក្យមកថ្លែងពុំបាន។ ភ្នែកសម្លឹងមើល តែមិនចេះស្កប់ ត្រចៀកត្រង‌ត្រាប់ស្ដាប់ តែមិនចេះធុញ‌ទ្រាន់។ ៩ ហេតុ‌ការណ៍ដែលធ្លាប់មានកាលពីមុន ក៏នឹងមាននៅពេលខាងមុខ ការអ្វីៗដែលគេធ្វើពីមុន គេនឹងធ្វើនៅពេលខាងមុខដែរ គឺនៅលើផែន‌ដី គ្មានការអ្វីថ្មីសោះឡើយ។ ១០ ប្រសិនបើគេពោលអំពីហេតុ‌ការណ៍អ្វីមួយថា «នេះជាហេតុ‌ការណ៍ថ្មី» តោងដឹងថា ហេតុ‌ការណ៍នោះធ្លាប់កើតមាន តាំងពីបុរាណកាលរួចស្រេចទៅហើយ។ ១១ គ្មាននរណានឹកចាំពីអតីត‌កាលទេ ហើយហេតុ‌ការណ៍ដែលនឹងកើតឡើងនៅអនាគត ក៏មនុស្សជំនាន់ក្រោយមិននឹកចាំដែរ។

បទពិសោធរបស់សាស្តា

១២ ខ្ញុំសាស្តា ខ្ញុំគ្រងរាជ្យលើស្រុកអ៊ីស្រា‌អែលនៅក្រុងយេរូ‌សាឡឹម។ ១៣ ខ្ញុំខិត‌ខំស្វែងរក និងយកប្រាជ្ញាមករិះ‌គិតពិចារណាអំពីអ្វីៗទាំងប៉ុន្មាន ដែលកើតមាននៅក្រោមមេឃនេះ។ ព្រះ‌ជាម្ចាស់តម្រូវឲ្យមនុស្សលោកខ្វល់‌ខ្វាយធ្វើការយ៉ាងនឿយ‌ហត់បំផុត។ ១៤ ខ្ញុំបានឃើញថាស្នាដៃទាំងប៉ុន្មានដែលមនុស្សធ្វើនៅលើផែន‌ដី សុទ្ធតែឥតបានការ ដូចដេញចាប់ខ្យល់។ ១៥ អ្វីៗដែលកោង ពុំអាចបត់ឲ្យត្រង់វិញឡើយ ហើយអ្វីៗដែលខ្វះក៏ពុំអាចរាប់បានដែរ។ ១៦ ខ្ញុំរិះ‌គិតថា: ខ្ញុំមានប្រាជ្ញាកាន់តែច្រើនឡើងៗ លើសស្តេចឯទៀតៗ ដែលគ្រងរាជ្យនៅក្រុងយេរូ‌សាឡឹមមុនខ្ញុំ។ ខ្ញុំមានបទពិសោធជាច្រើនអំពីប្រាជ្ញា និងការចេះដឹង។ ១៧ ខ្ញុំខិត‌ខំស្វែងយល់អំពីប្រាជ្ញា ព្រមទាំងស្វែងយល់អំពីភាពលេលា និងការវង្វេងស្មារតី។ ខ្ញុំយល់ឃើញថា សូម្បីតែត្រង់នេះក៏ដូចដេញចាប់ខ្យល់ដែរ ១៨ ដ្បិតមានប្រាជ្ញាច្រើន មានទុក្ខកង្វល់ក៏ច្រើន ហើយមានការចេះដឹងច្រើន មានទុក្ខព្រួយក៏ច្រើនដែរ។

១ ខ្ញុំនិយាយមកខ្លួនឯងថា: «ឥឡូវនេះ មកយើង! គិតតែពីសប្បាយ ហើយផ្តោតអារម្មណ៍លើសុភមង្គលតែប៉ុណ្ណោះ»។ សូម្បីយ៉ាងនេះក្តី ក៏ឥតបានការដែរ។ ២ ខ្ញុំគិតថា ការសើចសប្បាយជាការលេលា រីឯអំណររីក‌រាយវិញ តើបានប្រយោជន៍អ្វី? ៣ ខ្ញុំបានសម្រេចចិត្តយកសុរាជាត្រីមុខ ហើយរស់នៅដូចមនុស្សលេលា ប៉ុន្តែ ព្រមជាមួយគ្នានោះ ចិត្តគំនិតរបស់ខ្ញុំនៅតែចង់ធ្វើជាម្ចាស់លើប្រាជ្ញារបស់ខ្ញុំ ដើម្បីឲ្យបានដឹងច្បាស់ថា អ្វីទៅជាការល្អ ដែលមនុស្សត្រូវប្រព្រឹត្ត ក្នុងជីវិតដ៏ខ្លីរបស់គេនៅលើផែន‌ដីនេះ។

៤ ខ្ញុំបានធ្វើកិច្ច‌ការដ៏ប្រសើរជាច្រើន គឺខ្ញុំសង់ដំណាក់ផ្សេងៗ ហើយដាំចម្ការទំពាំង‌បាយ‌ជូរទុកសម្រាប់ខ្លួនឯង ៥ ខ្ញុំធ្វើសួនច្បារ និងសួនឧទ្យាន ហើយខ្ញុំដាំដើមឈើស៊ីផ្លែគ្រប់មុខក្នុងសួននោះ។ ៦ ខ្ញុំបានជីកស្រះយកទឹកស្រោច‌ស្រពព្រៃ ដែលមានកូនឈើដុះដេរ‌ដាស។ ៧ ខ្ញុំបានទិញអ្នកបម្រើប្រុសស្រី ថែមពីលើអ្នកបម្រើដែលកើតនៅក្នុងផ្ទះរបស់ខ្ញុំ។ ខ្ញុំក៏មានហ្វូងគោ និងហ្វូងចៀមច្រើនជាងស្តេចនានា ដែលសោយរាជ្យនៅក្រុងយេរូ‌សាឡឹមមុនខ្ញុំ។ ៨ ខ្ញុំបានប្រមូលមាសប្រាក់ ព្រមទាំងទ្រព្យ‌សម្បត្តិដ៏មានតម្លៃរបស់ស្តេច និងនគរនានា។ ខ្ញុំរកបានអ្នកចម្រៀងប្រុសស្រី និងអ្វីៗទាំងអស់ដែលមនុស្សប្រាថ្នាចង់បាន ហើយក៏មានស្ត្រីស្នំជាច្រើនផង។ ៩ ខ្ញុំទទួលឋានៈដ៏ប្រសើរឧត្តុង្គ‌ឧត្ដមលើសស្តេចនានា ដែលសោយរាជ្យនៅក្រុងយេរូ‌សាឡឹមមុនខ្ញុំ។ ប៉ុន្តែ ប្រាជ្ញាស្ថិតនៅជាមួយខ្ញុំដដែល។ ១០ អ្វីៗដែលខ្ញុំប្រាថ្នាចង់បាន ខ្ញុំទទួលទាំងអស់។ ខ្ញុំតែង‌តែបំពេញតាមបំណងសប្បាយគ្រប់យ៉ាងរបស់ខ្ញុំ ដ្បិតខ្ញុំសប្បាយរីក‌រាយនឹងការ‌ងារទាំងប៉ុន្មានដែលខ្ញុំធ្វើ គឺការសប្បាយនេះហើយជាផលនៃការ‌ងាររបស់ខ្ញុំ។ ១១ បន្ទាប់មក ខ្ញុំពិចារណាមើលស្នាដៃទាំងប៉ុន្មានដែលខ្ញុំបានធ្វើ ព្រមទាំងការនឿយ‌ហត់របស់ខ្ញុំ ដើម្បីសម្រេចកិច្ច‌ការទាំងនេះ ខ្ញុំយល់ឃើញថា អ្វីៗទាំងអស់សុទ្ធតែឥតបានការ ដូចដេញចាប់ខ្យល់។ កិច្ច‌ការដែលធ្វើនៅលើផែន‌ដី គ្មានប្រយោជន៍អ្វីឡើយ។

១២ ពេលនោះ ខ្ញុំបែរទៅពិចារណាមើលថា តើប្រាជ្ញា ភាពលេលា ឬការវង្វេងស្មារតី មានប្រយោជន៍អ្វី។ ខ្ញុំក៏ដណ្ដឹងសួរថា តើស្តេចដែលគ្រងរាជ្យបន្តពីខ្ញុំ នឹងប្រព្រឹត្តអ្វីផ្សេងពីស្តេចមុនៗដែរឬ? ១៣ ខ្ញុំក៏យល់ឃើញដូចតទៅ: ប្រាជ្ញាមានតម្លៃជាងការវង្វេងស្មារតី ដូចពន្លឺមានតម្លៃជាងភាពងងឹត។ ១៤ មនុស្សមានប្រាជ្ញាដឹងថា ខ្លួនកំពុងធ្វើដំណើរទៅទីណា រីឯមនុស្សល្ងី‌ល្ងើដើរនៅក្នុងភាពងងឹត។ ប៉ុន្តែ ខ្ញុំយល់ថា ចុងបញ្ចប់របស់អ្នកទាំងពីរមិនខុសគ្នាទេ។ ១៥ ខ្ញុំនឹកក្នុងចិត្តថា: ចុងបញ្ចប់របស់ខ្ញុំក៏ដូចជាចុងបញ្ចប់របស់មនុស្សលេលាដែរ។ ដូច្នេះ បើខ្ញុំមានប្រាជ្ញាច្រើន តើបានប្រយោជន៍អ្វី? ខ្ញុំនឹកក្នុងចិត្តថា ត្រង់នេះក៏ឥតបានការដែរ ១៦ អ្នកប្រាជ្ញមិនខុសប្លែកពីមនុស្សលេលាទេ ដ្បិតគ្មាននរណានឹកនាដល់គេ រហូតអស់កល្ប‌ជានិច្ចឡើយ។ ពេលវេលាចេះតែកន្លងផុតទៅ ហើយមនុស្សក៏ភ្លេចអ្វីៗទាំងអស់ដែរ។ អ្នកប្រាជ្ញនឹងស្លាប់ដូចមនុស្សលេលា។ ១៧ ហេតុនេះហើយបានជាខ្ញុំមិនចូលចិត្តជីវិតទេ ហើយខ្ញុំយល់ឃើញថា អ្វីៗដែលមនុស្សធ្វើនៅលើផែន‌ដីសុទ្ធតែអាក្រក់ ព្រោះអ្វីៗទាំងអស់សុទ្ធតែឥតបានការ ដូចដេញចាប់ខ្យល់។ ១៨ ខ្ញុំមិនចូលចិត្តការនឿយ‌ហត់ទាំងប៉ុន្មាន ដែលខ្ញុំខំធ្វើនៅលើផែន‌ដីឡើយ ដ្បិតខ្ញុំត្រូវទុកទាំងអស់សម្រាប់ស្តេច ដែលគ្រងរាជ្យបន្តពីខ្ញុំ។ ១៩ មួយវិញទៀត គ្មាននរណាដឹងថា ស្តេចថ្មីនោះជាមនុស្សមានប្រាជ្ញា ឬមនុស្សលេលាទេ។ ប៉ុន្តែ ទោះជាយ៉ាងណាក្តី ស្តេចនោះនឹងគ្រប់‌គ្រងលើស្នាដៃទាំងប៉ុន្មានដែលខ្ញុំខំប្រឹង‌ប្រែងធ្វើ ដោយប្រាជ្ញារបស់ខ្ញុំ នៅលើផែន‌ដី។ ត្រង់នេះក៏ឥតបានការដែរ។ ២០ គិតដូច្នេះ ខ្ញុំក៏បាក់ទឹកចិត្តចំពោះការខំប្រឹង‌ប្រែងទាំងប៉ុន្មាន ដែលខ្ញុំធ្វើនៅលើផែន‌ដីនេះ។ ២១ មនុស្សម្នាក់ខំប្រឹងធ្វើការយ៉ាងនឿយ‌ហត់ ដោយប្រើប្រាជ្ញា ចំណេះ និងការស្ទាត់ជំនាញតែបែរជាទុកអ្វីៗដែលខ្លួនធ្វើ ឲ្យមនុស្សម្នាក់ទៀត ដែលពុំបានខំប្រឹង‌ប្រែងទាល់តែសោះ។ ត្រង់នេះក៏ឥតបានការ ហើយជាការមួយដ៏អាក្រក់បំផុត។ ២២ អ្នកដែលខំប្រឹង‌ប្រែង ខ្វល់‌ខ្វាយធ្វើការនៅលើផែន‌ដី ដើម្បីសម្រេចតាមគោលបំណងរបស់ខ្លួនបែបនេះ តើបានប្រយោជន៍អ្វី? ២៣ ដ្បិតរៀង‌រាល់ថ្ងៃ មានតែទុក្ខកង្វល់ និងទុក្ខព្រួយ សូម្បីតែពេលយប់ ចិត្តរបស់គេក៏មិនស្ងប់។ ត្រង់នេះក៏ឥតបានការដែរ។

២៤ ដូច្នេះ សម្រាប់មនុស្ស គ្មានអ្វីប្រសើរជាងការស៊ីផឹក ព្រមទាំងគិតតែពីសប្បាយនឹងកិច្ច‌ការដែលខ្លួនខំប្រឹងធ្វើនោះឡើយ។ ប៉ុន្តែ ត្រង់នេះទៀត ខ្ញុំឃើញថា ព្រះ‌ជាម្ចាស់ទេតើដែលប្រទានឲ្យ។ ២៥ ប្រសិនបើព្រះ‌ជាម្ចាស់មិនប្រោសប្រទានទេនោះ គ្មាននរណាម្នាក់អាចបរិភោគ ឬសប្បាយចិត្តបានឡើយ ២៦ ដ្បិតព្រះ‌ជាម្ចាស់ប្រទានប្រាជ្ញា ការចេះដឹង និងអំណរ ដល់អ្នកដែលគាប់ព្រះ‌ហឫ‌ទ័យព្រះ‌អង្គ។ រីឯមនុស្សបាបវិញ ព្រះ‌អង្គប្រទានឲ្យគេខ្វល់‌ខ្វាយ គិតតែពីប្រមូលទ្រព្យ‌សម្បត្តិ ប្រគល់ឲ្យអស់អ្នកដែលគាប់ព្រះ‌ហឫ‌ទ័យព្រះ‌ជាម្ចាស់។ ត្រង់នេះក៏នៅតែឥតបានការ ដូចដេញចាប់ខ្យល់។

អ្វីៗទាំងអស់សុទ្ធតែមានពេលកំណត់

១ អ្វីៗដែលមាននៅផែន‌ដី កើតឡើងតាមពេលកំណត់របស់វា។

២ មានពេលកើត មានពេលស្លាប់

មានពេលដាំ មានពេលដក។

៣ មានពេលសម្លាប់ មានពេលព្យាបាលរបួស

មានពេលផ្តួលរំលំ មានពេលសង់។

៤ មានពេលយំ មានពេលសើច

មានពេលសោយសោក មានពេលរាំសប្បាយ។

៥ មានពេលគ្រវែងដុំថ្ម មានពេលរើសដុំថ្ម

មានពេលឱបថើប មានពេលមិនព្រមឱបថើប។

៦ មានពេលស្វែងរក មានពេលបាត់‌បង់

មានពេលថែទាំ មានពេលបោះចោល។

៧ មានពេលហែក មានពេលដេរភ្ជិតឡើងវិញ

មានពេលនៅស្ងៀម មានពេលនិយាយ។

៨ មានពេលស្រឡាញ់ មានពេលស្អប់

មានពេលធ្វើសង្គ្រាម មានពេលសន្តិ‌ភាព។

៩ តើអ្នកដែលខំប្រឹង‌ប្រែងធ្វើការយ៉ាងលំបាកបានទទួលផលអ្វីខ្លះ? ១០ ខ្ញុំសង្កេតឃើញថា ព្រះ‌ជាម្ចាស់បានប្រគល់ការ‌ងារយ៉ាងនឿយ‌ហត់ឲ្យមនុស្សលោកធ្វើ។ ១១ អ្វីៗដែលព្រះ‌អង្គធ្វើសុទ្ធតែល្អស្អាត តាមពេលរបស់វា។ ទោះបីមនុស្សពុំអាចយល់ពីស្នាព្រះ‌ហស្ដ ដែលព្រះ‌ជាម្ចាស់បានធ្វើ ចាប់ពីដើមរហូតដល់ចុងបញ្ចប់ក្តី ក៏ព្រះ‌អង្គប្រទានឲ្យគេចេះគិតអំពីពេលវេលា ដែលនៅស្ថិត‌ស្ថេរអស់កល្ប‌ជានិច្ចដែរ។ ១២ ខ្ញុំយល់ឃើញថា គ្មានការអ្វីប្រសើរសម្រាប់មនុស្ស ក្រៅពីការសប្បាយ និងមានសេចក្ដីសុខ ក្នុងពេលដែលខ្លួននៅមានជីវិតនោះឡើយ។ ១៣ ការស៊ីផឹក និងការមានអំណរសប្បាយចំពោះកិច្ច‌ការដែលខ្លួនបានធ្វើនោះ គឺជាអំណោយទានដែលព្រះ‌ជាម្ចាស់ឲ្យមនុស្សគ្រប់ៗរូប។ ១៤ ខ្ញុំយល់ឃើញថា អ្វីៗដែលព្រះ‌ជាម្ចាស់ធ្វើរមែងនៅស្ថិត‌ស្ថេររហូត ហើយមិនត្រូវការបន្ថែម ឬបន្ថយទេ។ ព្រះ‌អង្គធ្វើដូច្នេះ ដើម្បីឲ្យយើងគោរពកោតខ្លាចព្រះ‌អង្គ។ ១៥ អ្វីៗដែលមាននៅបច្ចុប្បន្នកាលនេះ ពីអតីតកាលក៏ធ្លាប់មានដែរ ហើយអ្វីៗដែលនឹងកើតមាននៅអនាគតកាល សុទ្ធតែមានរួចស្រេចមកហើយ។ អ្វីៗដែលកន្លងហួសទៅហើយ ព្រះ‌ជាម្ចាស់ធ្វើឲ្យកើតមានសាជាថ្មី។

ចុងបញ្ចប់ គឺសេចក្ដីស្លាប់

១៦ នៅលើផែន‌ដីនេះ ខ្ញុំក៏បានឃើញហេតុ‌ការណ៍មួយទៀត គឺកន្លែងដែលត្រូវមានយុត្តិ‌ធម៌ បែរជាមានអំពើអាក្រក់ ហើយកន្លែងដែលត្រូវមានអំពើសុចរិត ក៏មានអំពើអាក្រក់ដែរ។ ១៧ ខ្ញុំបានរិះ‌គិតក្នុងចិត្តថា: ព្រះ‌ជាម្ចាស់នឹងវិនិច្ឆ័យមនុស្សសុចរិត ព្រមទាំងមនុស្សអាក្រក់ ដ្បិតមានពេលកំណត់សម្រាប់អ្វីៗទាំងអស់ ហើយក៏មានពេលវិនិច្ឆ័យគ្រប់អំពើដែលមនុស្សប្រព្រឹត្តដែរ។

១៨ ខ្ញុំរិះ‌គិតអំពីមនុស្សលោក គឺព្រះ‌ជាម្ចាស់នឹងល្បង‌លពួកគេ ដើម្បីឲ្យពួកគេយល់ដោយខ្លួនឯងថា ពួកគេមិនខុសពីសត្វឡើយ ១៩ ដ្បិតចុងបញ្ចប់របស់មនុស្ស និងចុងបញ្ចប់របស់សត្វ មិនខុសគ្នាទេ។ ទាំងមនុស្ស ទាំងសត្វ មានដង្ហើមដូចគ្នា ហើយគេក៏ស្លាប់ដូចគ្នាដែរ។ មនុស្សលោកគ្មានអ្វីប្រសើរជាងសត្វទេ ដ្បិតអ្វីៗទាំងអស់សុទ្ធតែឥតបានការ។ ២០ សត្វលោកទាំងអស់បោះជំហានទៅរកទិស‌ដៅតែមួយ។ សត្វលោកទាំងអស់កើតមកពីធូលីដី ហើយត្រឡប់ទៅជាធូលីដីវិញ។ ២១ តើនរណាអាចអះ‌អាងថា វិញ្ញាណ‌ក្ខ័ន្ធរបស់មនុស្សឡើងទៅលើមេឃ ហើយវិញ្ញាណរបស់សត្វចុះទៅក្រោមដី? ២២ ដូច្នេះ ខ្ញុំយល់ឃើញថា គ្មានអ្វីប្រសើរសម្រាប់មនុស្ស ក្រៅពីសប្បាយរីក‌រាយ ចំពោះកិច្ច‌ការដែលខ្លួនធ្វើនោះទេ ព្រោះជារង្វាន់មួយសម្រាប់គេ។ គ្មាននរណាម្នាក់អាចនាំគេឲ្យមកមើលហេតុ‌ការណ៍ ដែលនឹងកើតមាន ក្រោយពេលដែលខ្លួនស្លាប់ផុតទៅហើយនោះឡើយ។

ការជិះ‌ជាន់សង្កត់‌សង្កិន និងបញ្ហាផ្សេងៗក្នុងជីវិត

១ មួយវិញទៀត ខ្ញុំបានឃើញការសង្កត់‌សង្កិនគ្រប់យ៉ាង ដែលមនុស្សប្រព្រឹត្តចំពោះគ្នាទៅវិញទៅមក នៅលើផែន‌ដីនេះ។ ខ្ញុំឃើញទឹកភ្នែករបស់មនុស្សដែលត្រូវគេសង្កត់‌សង្កិន តែគ្មាននរណាម្នាក់សម្រាលទុក្ខពួកគេទេ ដ្បិតអំណាចស្ថិតនៅក្នុងកណ្ដាប់ដៃរបស់អ្នកសង្កត់‌សង្កិន ដូច្នេះ គ្មាននរណាម្នាក់សម្រាលទុក្ខពួកគេឡើយ។ ២ ខ្ញុំយល់ថា អ្នកដែលស្លាប់ទៅហើយមានសុភមង្គលជាងអ្នកដែលនៅរស់។ ៣ ប៉ុន្តែ អ្នកដែលមិនទាន់កើត ហើយមិនបានឃើញអំពើអាក្រក់ទាំងប៉ុន្មានដែលមនុស្សប្រព្រឹត្តនៅលើផែន‌ដី ប្រសើរជាងមនុស្សដែលស្លាប់ និងមនុស្សដែលនៅរស់ទៅទៀត។

៤ ខ្ញុំយល់ឃើញថា ការនឿយ‌ហត់ដែលមនុស្សខំប្រឹង‌ប្រែងធ្វើរហូតដល់មានជោគ‌ជ័យនោះ គឺមកពីការច្រណែនគ្នាប៉ុណ្ណោះ។ ត្រង់នេះក៏នៅតែឥតបានការ ដូចដេញចាប់ខ្យល់។

៥ មនុស្សលេលាគិតតែពីឱបដៃ ហើយស៊ីសាច់ខ្លួនឯង។ ៦ បានសម្រាកតែបន្តិច នោះប្រសើរជាងខំប្រឹង‌ប្រែងធ្វើការច្រើន ដូចជាដេញចាប់ខ្យល់។ ៧ ខ្ញុំបានឃើញការម្យ៉ាងទៀតនៅលើផែន‌ដីនេះ ដែលឥតបានការ ៨ គឺមនុស្សរស់នៅកណ្តោច‌កណ្តែងតែម្នាក់ឯង គ្មានកូន គ្មានបង‌ប្អូន តែអ្នកនោះធ្វើការមិនចេះឈប់ ចង់បានទ្រព្យ មិនចេះស្កប់ចិត្ត។ តើខ្ញុំខំប្រឹងធ្វើការសម្រាប់នរណា បានជាបង្អត់ខ្លួនឯងមិនឲ្យមានសុភមង្គលដូច្នេះ? ត្រង់នេះទៀតក៏សុទ្ធតែឥតបានការ ហើយជាការខ្វល់‌ខ្វាយឥតអំពើ។

៩ មនុស្សពីរនាក់ប្រសើរជាងមនុស្សតែម្នាក់ ដ្បិតកិច្ច‌ការដែលអ្នកទាំងពីរធ្វើរួមគ្នា រមែងបានទទួលផលច្រើនជាង។ ១០ ប្រសិនបើម្នាក់ដួល ម្នាក់ទៀតជួយលើក។ រីឯមនុស្សដែលនៅតែម្នាក់ឯង មុខជាវេទនាពុំ‌ខាន ព្រោះពេលគេដួល គ្មាននរណាជួយលើកទេ! ១១ មួយវិញទៀត បើមនុស្សពីរនាក់ដេកជាមួយគ្នា នោះគេបានកក់ក្ដៅ។ ចំណែកឯមនុស្សដែលនៅតែម្នាក់ឯងវិញ ធ្វើម្ដេចឲ្យកក់ក្ដៅកើត? ១២ មនុស្សម្នាក់អាចវាយមនុស្សម្នាក់ទៀតឈ្នះ តែបើមានពីរនាក់ព្រួតគ្នា អ្នកនោះពុំអាចឈ្នះឡើយ។ ពួរដែលវេញដោយខ្សែបីសសៃ មិនងាយដាច់ទេ។

១៣ ក្មេងប្រុសម្នាក់ក្រីក្រ តែមានប្រាជ្ញា នោះប្រសើរជាងស្តេចមួយអង្គដែលមានវ័យចាស់ជរា ហើយល្ងី‌ល្ងើ មិនព្រមទទួលយោបល់ពីអ្នកដទៃ។ ១៤ ក្មេងប្រុសនោះអាចចេញពីទីឃុំ‌ឃាំង ឡើងគ្រងរាជ្យបាន ទោះ‌បីគេកើតមកជាអ្នកក្រក្នុងនគររបស់ខ្លួនក្តី។ ១៥ ខ្ញុំឃើញមនុស្សទាំងអស់ដែលមានជីវិត និងមានចលនា នៅលើផែន‌ដី លើកគ្នាទៅហែ‌ហមក្មេងប្រុស ដែលឡើងគ្រងរាជ្យជំនួសស្តេចចាស់។ ១៦ ក្មេងប្រុសនោះនឹងធ្វើជាមគ្គទេសក៍លើប្រជាជន ដែលច្រើនឥតគណនា។ ប៉ុន្តែ មនុស្សនៅជំនាន់ក្រោយៗមិនចាប់អារម្មណ៍នឹងស្តេចនោះទេ។ ត្រង់នេះទៀតក៏ឥតបានការ ដូចដេញចាប់ខ្យល់។

ត្រូវចេះប្រមាណពាក្យសម្ដីនៅពេលអធិស្ឋាន

១៧ (៥.១) ពេលណាអ្នកទៅព្រះ‌ដំណាក់របស់ព្រះ‌ជាម្ចាស់ ត្រូវពិចារណាឲ្យបានល្អិត‌ល្អន់។ ត្រូវចូលទៅជិតព្រះ‌អង្គ ដើម្បីត្រង‌ត្រាប់ស្ដាប់ ជាជាងចង់ថ្វាយយញ្ញ‌បូជា ដូចមនុស្សលេលា ដ្បិតអ្នកទាំងនោះពុំដឹងថាខ្លួនប្រព្រឹត្តអំពើអាក្រក់ទេ។

១ (២) កុំឆាប់បើកមាត់និយាយពេក ហើយក៏មិនត្រូវប្រញាប់ពោលពាក្យសន្យានឹងព្រះ‌ជាម្ចាស់លឿនពេកដែរ ដ្បិតព្រះ‌ជាម្ចាស់គង់នៅស្ថានបរម‌សុខ រីឯអ្នកវិញ អ្នកស្ថិតនៅលើផែន‌ដី។ ដូច្នេះ ត្រូវចេះប្រមាណពាក្យសម្ដីរបស់ខ្លួន។ ២ (៣) ការខ្វល់‌ខ្វាយច្រើនបណ្តាលឲ្យយល់សប្ដិច្រើន ហើយការនិយាយច្រើនក៏បណ្តាលឲ្យខុសច្រើនដែរ។

៣ (៤) ពេលណាអ្នកបន់ព្រះ‌ជាម្ចាស់អំពីរឿងអ្វីមួយ ត្រូវសម្រេចតាមពាក្យដែលអ្នកបន់ឲ្យបានរួស‌រាន់ ដ្បិតព្រះ‌អង្គមិនអធ្យាស្រ័យឲ្យមនុស្សលេលាឡើយ។ ត្រូវធ្វើតាមពាក្យដែលអ្នកបានបន់។ ៤ (៥) បើអ្នកមិនបន់ នោះប្រសើរជាងបន់ តែមិនធ្វើតាមពាក្យដែលខ្លួនបានបន់។ ៥ (៦) កុំបណ្តោយឲ្យមាត់របស់អ្នក នាំខ្លួនអ្នកទាំងមូលឲ្យមានទោស ហើយដោះ‌សាជាមួយបូជា‌ចារ្យ*ថា អ្នកបានបន់ដោយច្រឡំឡើយ។ ធ្វើដូច្នេះ ព្រះ‌ជាម្ចាស់ព្រះ‌អង្គព្រះ‌ពិរោធ ព្រោះតែពាក្យសម្ដីរបស់អ្នក ហើយព្រះ‌អង្គរំលាយកិច្ច‌ការដែលអ្នកបានធ្វើ។ ៦ (៧) ការយល់‌សប្ដិច្រើនសុទ្ធតែឥតបានការយ៉ាងណា ពោលពាក្យសម្ដីច្រើនក៏ឥតបានការយ៉ាងនោះដែរ។ ហេតុនេះ ចូរគោរពកោតខ្លាចព្រះ‌ជាម្ចាស់។

ការប្រើអំណាចជិះ‌ជាន់អ្នកទន់ខ្សោយ

៧ (៨) ប្រសិនបើអ្នកឃើញគេជិះ‌ជាន់ប្រជាជនក្រីក្រនៅក្នុងស្រុក ឬក៏ឃើញគេរំលោភច្បាប់ និងបំពានលើយុត្តិ‌ធម៌ មិនត្រូវងឿង‌ឆ្ងល់ឡើយ។ អ្នកធំតែង‌តែគាំ‌ទ្រអ្នកធំដូចគ្នា ហើយមានអ្នកធំផ្សេងទៀតត្រួតពីលើអ្នកទាំងពីរ។ ៨ (៩) ភោគ‌ផលដែលកើតចេញពីដី ផ្តល់អាហារដល់មនុស្សទាំងអស់ សូម្បីតែស្តេចក៏ទទួលស្បៀងអាហារពីស្រែចម្ការដែរ។

ទ្រព្យ‌សម្បត្តិពុំអាចទុកឲ្យគង់បានទេ

៩ (១០) អ្នកស្រឡាញ់ប្រាក់ពុំដែលស្កប់ចិត្តនឹងប្រាក់ទេ រីឯអ្នកស្រឡាញ់ទ្រព្យ‌សម្បត្តិក៏មិនអាចទាញផលប្រយោជន៍អ្វីពីទ្រព្យ‌សម្បត្តិរបស់ខ្លួនបានដែរ។ ត្រង់នេះក៏នៅតែឥតបានការ។ ១០ (១១) ទ្រព្យ‌សម្បត្តិកើនចំនួនច្រើនឡើងប៉ុណ្ណា មនុស្សដែលដេកស៊ីទ្រព្យ‌សម្បត្តិនោះ ក៏កើនចំនួនច្រើនឡើងប៉ុណ្ណោះដែរ។ ម្ចាស់ទ្រព្យនឹងមិនទទួលផលប្រយោជន៍អ្វីពីទ្រព្យរបស់ខ្លួន ក្រៅពីឃើញទ្រព្យនោះផ្ទាល់នឹងភ្នែកឡើយ។ ១១ (១២) អ្នកដែលធ្វើការនឿយ‌ហត់ រមែងដេកលក់ស្រួល ទោះ‌បីគេមានអាហារបរិភោគតិច ឬច្រើនក្តី រីឯអ្នកមានវិញ ទោះ‌បីគេមានអាហារបរិភោគច្រើនយ៉ាងណា ក៏ដេកមិនលក់ដែរ។

១២ (១៣) ខ្ញុំសង្កេតឃើញការមួយទៀតគួរឲ្យបារម្ភនៅលើផែន‌ដី គឺមនុស្សសន្សំទ្រព្យទុកសម្រាប់ឲ្យខ្លួនឯងវេទនា។ ១៣ (១៤) អ្នកនោះបាត់‌បង់ទ្រព្យ‌សម្បត្តិ ដោយប្រការអាក្រក់ណាមួយ ពេលកូនកើតមក នោះគ្មានអ្វីទុកឲ្យកូនឡើយ។ ១៤ (១៥) អ្នកនោះកើតពីផ្ទៃម្ដាយមកខ្លួនទទេយ៉ាងណា ក៏វិលត្រឡប់ទៅវិញខ្លួនទទេយ៉ាងនោះដែរ។ គេនឹងលាចាកលោកនេះទៅដោយដៃទទេ គឺមិនអាចយកទ្រព្យដែលខ្លួនខំប្រឹង‌ប្រែងរកនោះទៅជាមួយបានឡើយ។ ១៥ (១៦) ត្រង់នេះគឺជាការមួយទៀតគួរឲ្យបារម្ភ គេកើតមកផែន‌ដីយ៉ាងណា គេក៏វិលត្រឡប់ទៅវិញយ៉ាងនោះដែរ។ អ្វីៗដែលគេប្រឹង‌ប្រែងធ្វើឥតបានផលប្រយោជន៍អ្វីឡើយ ដូចដេញចាប់ខ្យល់។ ១៦ (១៧) មិនតែប៉ុណ្ណោះសោតគេរស់នៅ ក្នុងភាពអាប់‌អួរជារៀង‌រាល់ថ្ងៃ ព្រមទាំងកើតទុក្ខកង្វល់វេទនា និងក្ដៅក្រហាយផង។

១៧ (១៨) ខ្ញុំយល់ឃើញដូចតទៅនេះ: ក្នុងពេលដែលព្រះ‌ជាម្ចាស់ប្រទានឲ្យមនុស្សនៅមានជីវិតដ៏ខ្លីនេះ គេត្រូវតែស៊ីផឹក ហើយទាញផលប្រយោជន៍ពីកិច្ច‌ការដែលខ្លួនខំប្រឹង‌ប្រែងធ្វើនៅលើផែន‌ដី។ នេះហើយជាអំណោយទានដែលព្រះ‌ជាម្ចាស់ប្រទានឲ្យ។ ១៨ (១៩) អ្នកណាដែលព្រះ‌ជាម្ចាស់ប្រទានឲ្យមានទ្រព្យ‌សម្បត្តិ និងធន‌ធាន ព្រមទាំងប្រោសប្រទានឲ្យមានលទ្ធ‌ភាពប្រើ‌ប្រាស់ទ្រព្យ‌ធន ដែលជាចំណែករបស់ខ្លួន ហើយទាញផលប្រយោជន៍ពីកិច្ច‌ការដែលខ្លួនខំប្រឹង‌ប្រែងធ្វើ អ្នកនោះត្រូវគិតថា នេះហើយជាអំណោយទានរបស់ព្រះ‌ជាម្ចាស់។ ១៩ (២០) ពេលនោះ គេនឹងមិននឹកនាពីអាយុជីវិតដ៏ខ្លីរបស់គេទេ ដ្បិតព្រះ‌ជាម្ចាស់ប្រទានឲ្យចិត្តគេមានអំណរសប្បាយ។

១ ខ្ញុំសង្កេតឃើញការវេទនាមួយទៀត ដែលរមែងកើតមានដល់មនុស្សលោកនៅលើផែន‌ដី។ ២ ព្រះ‌ជាម្ចាស់ប្រទានឲ្យមនុស្សម្នាក់មានទ្រព្យ‌សម្បត្តិ ធន‌ធាន និងកិត្តិ‌យស។ គេមិនខ្វះអ្វីឡើយ គឺគេទទួលអ្វីៗទាំងអស់ដែលខ្លួនប្រាថ្នាចង់បាន។ ប៉ុន្តែ ព្រះ‌ជាម្ចាស់ពុំបានទុកឲ្យគេទាញផលប្រយោជន៍ពីអ្វីៗដែលគេមាននោះឡើយ គឺមានម្នាក់ទៀតទទួលជំនួស។ ត្រង់នេះក៏ឥតបានការ ហើយអាក្រក់បំផុត។ ៣ ឧបមាថាបុរសម្នាក់មានកូនប្រុសមួយ‌រយ និងមានអាយុយឺន‌យូរ ទោះ‌បីគាត់មានអាយុវែងក៏ដោយ ប្រសិនបើគាត់មិនដែលមានសុភមង្គល ហើយគ្មាននរណាបញ្ចុះសពគាត់ទេនោះ ខ្ញុំយល់ថា កូនរលូតប្រសើរជាងគាត់ឆ្ងាយណាស់។ ៤ កូនរលូតនោះកកើតមក ដោយឥតបានការ ហើយបាត់សូន្យទៅវិញ ក្នុងទីងងឹត គ្មាននរណានឹកនាដល់វាទេ។ ៥ វាមិនដែលបានឃើញ ក៏មិនដែលស្គាល់ពន្លឺព្រះ‌អាទិត្យដែរ ប៉ុន្តែ វាបានសុខជាងអ្នកមានអាយុវែងទៅទៀត។ ៦ ប្រសិនបើមនុស្សមិនជួបនឹងសុភមង្គលទេ ទោះ‌បីគេរស់បានពីរ‌ពាន់ឆ្នាំក្តី ក៏ឥតបានការអ្វីដែរ ព្រោះមនុស្សទាំងអស់ឈានទៅរកចុងបញ្ចប់ដូចគ្នា។

៧ កិច្ច‌ការទាំងប៉ុន្មាន ដែលមនុស្សខំប្រឹង‌ប្រែងធ្វើ បានត្រឹមតែចម្អែតក្រពះប៉ុណ្ណោះ តែពុំអាចធ្វើឲ្យគេស្កប់ចិត្តឡើយ។ ៨ តើមនុស្សមានប្រាជ្ញាទទួលបានអ្វីលើសមនុស្សលេលា? រីឯអ្នកក្រដែលខំតស៊ូក្នុងជីវិតនោះ តើបានប្រយោជន៍អ្វីដែរ? ៩ អ្វីៗដែលយើងមើលឃើញផ្ទាល់នឹងភ្នែកនោះ ប្រសើរជាងចិត្តស្រមើ‌ស្រមៃ។ សូម្បីតែត្រង់នេះទៀតក៏ឥតបានការ ដូចដេញចាប់ខ្យល់។

យោបល់របស់ប្រាជ្ញា

១០ អ្វីៗដែលមាននៅក្នុងលោកនេះ សុទ្ធតែមានឈ្មោះរបស់ខ្លួនស្រេចទៅហើយ ហើយយើងក៏ដឹងថា អ្វីទៅដែលហៅថាមនុស្ស។ មនុស្សពុំអាចជជែកតវ៉ានឹងអ្នកដែលខ្លាំងពូកែជាងខ្លួនឡើយ។ ១១ យើងនិយាយកាន់តែច្រើនយ៉ាងណា ពាក្យសម្ដីរបស់យើងរឹតតែឥតបានការយ៉ាងនោះដែរ ហើយយើងពុំអាចទាញផលប្រយោជន៍អ្វីឡើយ។ ១២ ជីវិតរបស់មនុស្សប្រៀបបាននឹងស្រមោល។ គ្មាននរណាអាចដឹងថា ខ្លួនត្រូវធ្វើការអ្វីដែលប្រសើរជាងគេ នៅពេលដែលខ្លួនរស់នៅក្នុងជីវិតដ៏ខ្លី ហើយឥតន័យនេះឡើយ។ គ្មាននរណាអាចថ្លែងប្រាប់មនុស្សអំពីហេតុ‌ការណ៍ ដែលកើតមាននៅលើផែន‌ដី ក្រោយពេលគេស្លាប់ផុតទៅហើយនោះដែរ។

១ កេរ្តិ៍ឈ្មោះល្អ

ប្រសើរជាងទឹកអប់ដ៏ក្រអូប

ហើយថ្ងៃស្លាប់ ក៏ប្រសើរជាងថ្ងៃកើតដែរ។

២ ចូលទៅក្នុងផ្ទះដែលគេកាន់ទុក្ខ

ប្រសើរជាងចូលទៅក្នុងផ្ទះដែលគេជប់‌លៀង

ដ្បិតអ្នកដែលនៅរស់ត្រូវចងចាំថា សេចក្ដីស្លាប់

ជាចុងបញ្ចប់របស់មនុស្សគ្រប់ៗរូប។

៣ ទុក្ខព្រួយប្រសើរជាងសើចសប្បាយ

ដ្បិតទឹកមុខក្រៀម‌ក្រំអាចបង្កប់នូវ

ចិត្តអរ‌សប្បាយ។

៤ មនុស្សមានប្រាជ្ញាតែងចូលចិត្ត

នៅជាមួយអ្នកមានទុក្ខ

រីឯមនុស្សលេលាចូលចិត្តតែកន្លែងណា

ដែលមានការសប្បាយ។

៥ ស្ដាប់ពាក្យស្តីបន្ទោសរបស់មនុស្សមានប្រាជ្ញា

ប្រសើរជាងស្ដាប់ពាក្យបញ្ចើច‌បញ្ចើរបស់

មនុស្សល្ងី‌ល្ងើ។

៦ សំណើចរបស់មនុស្សលេលាប្រៀបបីដូចជា

ស្នូរបន្លាដែលឆេះនៅពីក្រោមឆ្នាំង។

ត្រង់នេះក៏ឥតបានការអ្វីដែរ។

៧ ពេលណាអ្នកប្រាជ្ញប្រើអំណាច

សង្កត់‌សង្កិនអ្នកដទៃ

អ្នកប្រាជ្ញនោះក្លាយទៅជាមនុស្សលេលា

ហើយសំណូកក៏រមែងធ្វើឲ្យ

មនុស្សពុករលួយដែរ។

៨ បង្ហើយការ‌ងារអ្វីមួយ វិសេសជាងចាប់ផ្តើម

ចិត្តអត់‌ធ្មត់ ក៏វិសេសជាងចិត្តអួតបំប៉ោងដែរ។

៩ កុំឆាប់មានចិត្តមួម៉ៅឡើយ

ដ្បិតមានតែមនុស្សលេលាប៉ុណ្ណោះ

ដែលរហ័សមួម៉ៅ។

១០ មិនត្រូវពោលថា «ហេតុអ្វីបានជាសម័យបុរាណប្រសើរជាងសព្វថ្ងៃ?» ដ្បិតសំណួរបែបនេះមិន‌មែនមកពីប្រាជ្ញាទេ។

១១ ប្រាជ្ញាមានតម្លៃដូចកេរ‌មត៌ក ហើយតែង‌តែផ្តល់ផលប្រយោជន៍ឲ្យមនុស្សគ្រប់ៗរូប។ ១២ ស្ថិតនៅក្រោមម្លប់ប្រាជ្ញា ក៏ដូចជាស្ថិតនៅក្រោមម្លប់របស់ប្រាក់ដែរ។ គុណប្រយោជន៍នៃចំណេះដឹងមានដូចតទៅ: ប្រាជ្ញាតែង‌តែផ្តល់អាយុយឺន‌យូរដល់អ្នកដែលមានប្រាជ្ញា។

១៣ ចូរសង្កេតមើលកិច្ច‌ការដែលព្រះ‌ជាម្ចាស់ធ្វើ។ អ្វីៗដែលព្រះ‌អង្គធ្វើឲ្យកោង នោះគ្មាននរណាអាចពត់ឲ្យត្រង់បានឡើយ។

១៤ នៅថ្ងៃមានសុភមង្គល ចូរសប្បាយរីក‌រាយ ហើយនៅថ្ងៃមានទុក្ខវេទនា ចូររិះ‌គិតពិចារណា។ ព្រះ‌ជាម្ចាស់ធ្វើឲ្យមានសុភមង្គល និងទុក្ខវេទនា ដើម្បីកុំឲ្យមនុស្សដឹងថា អនាគតនឹងទៅជាយ៉ាងណា។

អំពើបាបរបស់មនុស្ស

១៥ ក្នុងជីវិតដ៏ឥតន័យរបស់ខ្ញុំនេះ ខ្ញុំបានសង្កេតឃើញហេតុ‌ការណ៍គ្រប់យ៉ាង។ ខ្ញុំឃើញមនុស្សសុចរិតបាត់‌បង់ជីវិត ព្រោះតែអំពើសុចរិត ហើយមនុស្សទុច្ចរិតមានអាយុវែងដោយ‌សារអំពើទុច្ចរិតរបស់ខ្លួន។ ១៦ កុំសុចរិតជ្រុលពេក ហើយក៏កុំបង្ហាញថាខ្លួនមានប្រាជ្ញាជ្រុលពេកដែរ ក្រែងនាំឲ្យខ្លួនវិនាស។ ១៧ កុំបណ្តោយខ្លួនឲ្យអាក្រក់ហួសហេតុ ហើយក៏កុំលេលាឲ្យសោះ ក្រែងនាំឲ្យខ្លួនអាយុខ្លី។ ១៨ ត្រូវតែទទួលយកយោបល់ទាំងពីរនេះ ដ្បិតអ្នកដែលកោតខ្លាចព្រះ‌ជាម្ចាស់ នៅពេលស្ថាន‌ភាពទាំងពីរកើតមាន គេតែង‌តែមានច្រកចេញជា‌និច្ច។

១៩ ប្រាជ្ញារមែងធ្វើឲ្យអ្នកប្រាជ្ញមានកម្លាំង ជាងអភិបាលដប់នាក់នៅក្នុងក្រុងមួយទៅទៀត។ ២០ នៅលើផែន‌ដីនេះ គ្មានមនុស្សណាម្នាក់សុចរិតធ្វើតែអំពើល្អ ហើយមិនប្រព្រឹត្តអំពើបាបនោះឡើយ។

២១ ហេតុនេះ កុំយកចិត្តទុកដាក់ស្ដាប់ពាក្យសម្ដីទាំងប៉ុន្មាន ដែលមនុស្ស‌ម្នានិយាយឡើយ បើមិនដូច្នោះទេ ក្រែងលោអ្នកឮខ្ញុំបម្រើរបស់អ្នកនិយាយអាក្រក់ពីអ្នក។ ២២ អ្នកដឹងខ្លួនស្រាប់ហើយថា អ្នកក៏ធ្លាប់និយាយអាក្រក់ពីអ្នកដទៃ ជាច្រើនលើកច្រើនសាដែរ។

២៣ ខ្ញុំពិនិត្យ‌ពិច័យមើលហេតុ‌ការណ៍ទាំងនេះដោយប្រើប្រាជ្ញា ហើយខ្ញុំគិតថា ខ្ញុំនឹងមានប្រាជ្ញា តែប្រាជ្ញាស្ថិតនៅឆ្ងាយពីខ្ញុំនៅឡើយ។ ២៤ អ្វីៗដែលមានសព្វថ្ងៃហាក់ដូចជានៅឆ្ងាយ ហើយជ្រៅបំផុត គ្មាននរណាអាចយល់បានទេ។ ២៥ ខ្ញុំយកចិត្តទុកដាក់ស្វែងយល់ ខិត‌ខំពិចារណា ព្រមទាំងស្វែងរកប្រាជ្ញា និងវិចារណ‌ញ្ញាណ។ ខ្ញុំក៏យល់ថាអំពើអាក្រក់ជាការឆោតល្ងង់ ហើយភាពល្ងី‌ល្ងើជាការលេលាបំផុត។ ២៦ ខ្ញុំបានឃើញទៀតថា ស្ត្រីៗជាអន្ទាក់ដែលនាំឲ្យខ្លោច‌ផ្សាជាងសេចក្ដីស្លាប់ទៅទៀត។ សេចក្ដីស្រឡាញ់របស់នាងប្រៀបដូចជាសំណាញ់ ហើយដៃរបស់នាងប្រៀបដូចជាចំណង។ អ្នកដែលគាប់ព្រះ‌ហឫ‌ទ័យព្រះ‌ជាម្ចាស់រមែងគេចផុតពីនាង រីឯអ្នកមានបាបតែង‌តែធ្លាក់ក្នុងកណ្ដាប់ដៃរបស់នាង។

២៧ សាស្តាមានរាជ‌ឱង្ការទៀតថា៖ ខ្ញុំយល់ឃើញដូចតទៅ: ខ្ញុំបានសង្កេតមើលហេតុ‌ការណ៍ទាំងនេះម្ដងមួយៗ ដើម្បីស្វែងរកហេតុផល ២៨ ប៉ុន្តែ ខ្ញុំរកមិនទាន់ឃើញទេ ហើយខ្ញុំចេះតែស្វែងរកបន្តទៀត។ ក្នុងចំណោមបុរសមួយពាន់នាក់ ខ្ញុំរកបានម្នាក់ដែលគួរគោរព ប៉ុន្តែ ក្នុងចំណោមស្ត្រីទាំងអស់ សូម្បីតែម្នាក់ក៏ខ្ញុំរកពុំបានដែរ។ ២៩ ខ្ញុំគ្រាន់តែយល់ឃើញថា ព្រះ‌ជាម្ចាស់បង្កើតមនុស្សមកឲ្យបានទៀងត្រង់ តែមនុស្សធ្វើឲ្យខ្លួនឯងក្លាយជាស្មុគ‌ស្មាញយ៉ាងច្រើនទៅវិញ។

បញ្ហាជីវិតដែលដោះស្រាយមិនរួច

១ តើនរណាដូចអ្នកប្រាជ្ញ តើនរណាអាចពន្យល់ព្រឹត្តិ‌ការណ៍ផ្សេងៗបាន? ប្រាជ្ញារបស់មនុស្សធ្វើឲ្យផ្ទៃមុខរបស់គេភ្លឺថ្លា ព្រមទាំងបំផ្លាស់‌បំប្រែទឹកមុខដ៏មួហ្មងរបស់គេផង។ ២ ចូរប្រព្រឹត្តតាមពាក្យរបស់ស្តេច ដោយយល់ពាក្យដែលយើងបានសច្ចាចំពោះព្រះ‌ជាម្ចាស់ ៣ កុំបោះ‌បង់ចោលស្តេចឲ្យសោះ ហើយក៏កុំតាំងចិត្តមានះប្រព្រឹត្តអំពើដែលស្តេចមិនគាប់ព្រះ‌ហឫ‌ទ័យដែរ ដ្បិតស្តេចអាចធ្វើអ្វីៗបានទាំងអស់តាមព្រះ‌រាជបំណង។ ៤ ស្តេចមានរាជ‌ឱង្ការយ៉ាងណាក្តី ក៏សុទ្ធតែមានអំណាច។ គ្មាននរណាអាចសួរស្តេចថា “ហេតុអ្វីបានជាព្រះ‌ករុណាធ្វើដូច្នេះ” បានឡើយ។ ៥ អ្នកធ្វើតាមបទ‌បញ្ជា មិនដែលជួបនឹងទុក្ខ‌ទោសឡើយ។ ចិត្តរបស់មនុស្សមានប្រាជ្ញាតែង‌តែចេះសម្គាល់មើលកាលៈ‌ទេសៈ និងការវិនិច្ឆ័យ។ ៦ អ្វីៗទាំងអស់ដែលមនុស្សប្រព្រឹត្តនឹងត្រូវទទួលការវិនិច្ឆ័យ នៅពេលអំពើអាក្រក់របស់មនុស្សកើនដល់កម្រិត។ ៧ មនុស្សពុំអាចដឹងហេតុ‌ការណ៍ដែលនឹងកើតមាននៅអនាគត‌កាលបានឡើយ គ្មាននរណាម្នាក់ប្រាប់ឲ្យគេដឹងទេ។ ៨ មនុស្សគ្មានអំណាចនឹងឃាត់ដង្ហើមជីវិតរបស់ខ្លួនបានឡើយ ហើយក៏ពុំអាចពន្យារថ្ងៃស្លាប់របស់ខ្លួនបានដែរ។ គ្មាននរណាម្នាក់អាចគេចផុតពីការតយុទ្ធទេ រីឯអំពើអាក្រក់ពុំអាចជួយមនុស្សដែលប្រព្រឹត្តអាក្រក់ ឲ្យរួចជីវិតបានជាដាច់ខាត។

៩ ពេលខ្ញុំសង្កេតមើលកិច្ច‌ការទាំងប៉ុន្មានដែលមនុស្សប្រព្រឹត្តនៅលើផែន‌ដី ខ្ញុំយល់ឃើញដូចតទៅនេះ: មានពេលខ្លះ មនុស្សត្រួត‌ត្រាលើមនុស្សដូចគ្នា ដែលធ្វើឲ្យគេរងទុក្ខវេទនា។

១០ ខ្ញុំបានឃើញគេបញ្ចុះសពមនុស្សអាក្រក់។ អ្នកទាំងនោះធ្លាប់ចូលមកក្នុងទីសក្ការៈ ប៉ុន្តែ នៅក្នុងទី‌ក្រុង អ្នកក្រុងមិននឹកចាំពីអំពើដែលអ្នកទាំងនោះបានប្រព្រឹត្តឡើយ។ ត្រង់នេះទៀតក៏ឥតបានការដែរ។ ១១ មនុស្សប្រព្រឹត្តអំពើអាក្រក់ពុំបានទទួលទោសភ្លាមៗទេ ហេតុនេះហើយបានជាចិត្តរបស់មនុស្សចេះតែជំរុញគេឲ្យប្រព្រឹត្តអំពើអាក្រក់។ ១២ ទោះបីមនុស្សមានបាបប្រព្រឹត្តអំពើអាក្រក់មួយ‌រយដង ហើយមានអាយុយឺន‌យូរយ៉ាងណាក្តី ក៏ខ្ញុំយល់ឃើញថា មានតែអស់អ្នកកោតខ្លាចព្រះ‌ជាម្ចាស់ប៉ុណ្ណោះ ដែលបានសេចក្ដីសុខ ព្រោះគេគោរពព្រះ‌អង្គ។ ១៣ មនុស្សអាក្រក់មិនដែលបានសេចក្ដីសុខទេ ហើយក៏គ្មានអាយុវែងដែរ គឺមិនយូរជាងស្រមោលឡើយ ព្រោះគេមិនគោរពព្រះ‌ជាម្ចាស់។

១៤ មានការឥតប្រយោជន៍មួយទៀត នៅលើផែន‌ដី គឺមនុស្សសុចរិតទទួលផលវិបាកដែលបម្រុងទុកសម្រាប់មនុស្សទុច្ចរិត ហើយមនុស្សទុច្ចរិតទទួលរង្វាន់ដែលបម្រុងទុកសម្រាប់មនុស្សសុចរិត។ ដូចខ្ញុំបានពោលរួចមកហើយថា ត្រង់នេះក៏ឥតបានការដែរ។ ១៥ ដូច្នេះ ខ្ញុំឲ្យតម្លៃទៅលើការសប្បាយ ដ្បិតនៅលើផែន‌ដីនេះគ្មានអ្វីប្រសើរសម្រាប់មនុស្ស ក្រៅពីការស៊ីផឹក និងសប្បាយរីក‌រាយឡើយ។ គេត្រូវតែធ្វើដូច្នេះ ថែមពីលើការ‌ងារដ៏នឿយ‌ហត់ ដែលគេបំពេញក្នុងពេលព្រះ‌ជាម្ចាស់ប្រទានឲ្យគេរស់នៅលើផែន‌ដីនេះ។ ១៦ ពេលខ្ញុំយកចិត្តទុកដាក់ស្វែងយល់អំពីប្រាជ្ញា ហើយសង្កេតមើលការខ្វល់‌ខ្វាយរបស់មនុស្សនៅលើផែន‌ដី គឺគេខ្វល់‌ខ្វាយទាំងថ្ងៃទាំងយប់ ដេកពុំលក់ ១៧ នោះខ្ញុំក៏យល់ឃើញថា ហេតុ‌ការណ៍ទាំងអស់សុទ្ធតែកើតមកពីព្រះ‌ជាម្ចាស់។ គ្មាននរណាម្នាក់អាចយល់ពីហេតុ‌ការណ៍ ដែលកើតមាននៅលើផែន‌ដីនេះឡើយ ទោះបីមនុស្សខិត‌ខំស្វែងយល់យ៉ាងណាក្តី ក៏គេពុំអាចយល់ សូម្បីតែអ្នកប្រាជ្ញដែលអះ‌អាងថាខ្លួនដឹង ក៏នៅតែពុំអាចយល់ដែរ។

អាយុជីវិតរបស់មនុស្ស

១ ខ្ញុំខិត‌ខំស្វែងយល់អំពីអ្វីៗទាំងអស់ដែលខ្ញុំបានឃើញ ហើយខ្ញុំយល់ថា ជីវិតរបស់មនុស្សសុចរិត និងមនុស្សមានប្រាជ្ញា ព្រមទាំងកិច្ច‌ការដែលគេធ្វើសុទ្ធតែស្ថិតនៅក្នុងព្រះ‌ហស្ដរបស់ព្រះ‌ជាម្ចាស់។ មនុស្សពុំអាចដឹងជាមុនថា ខ្លួនមានចិត្តស្រឡាញ់ ឬមានចិត្តស្អប់ឡើយ។ អ្វីៗទាំងអស់កើតមានចំពោះមនុស្សគ្រប់ៗរូបដូចគ្នា ២ ពួកគេត្រូវរងនូវវាសនាតែមួយ ទាំងមនុស្សសុចរិត និងមនុស្សទុច្ចរិត ទាំងមនុស្សល្អ និងមនុស្សអាក្រក់ ទាំងមនុស្សបរិសុទ្ធ និងមនុស្សមិនបរិសុទ្ធ ទាំងអ្នកថ្វាយយញ្ញ‌បូជា និងអ្នកមិនថ្វាយ។ រីឯអ្នកដែលមានចិត្តល្អ និងមនុស្សបាប អ្នកស្បថ និងអ្នកមិនហ៊ានស្បថ ក៏មិនខុសគ្នាដែរ។

៣ អ្វីៗទាំងអស់ដែលកើតមាននៅលើផែន‌ដី សុទ្ធតែជួបនឹងផលអាក្រក់ដូចគ្នា គឺចុងបញ្ចប់របស់មនុស្សទាំងអស់មិនខុសគ្នាទេ។ ចិត្តរបស់មនុស្សមានពេញទៅដោយគំនិតអាក្រក់ ហើយគំនិតលេលាក៏ដក់នៅក្នុងចិត្តរបស់មនុស្សក្នុងមួយជីវិតរបស់គេដែរ។ បន្ទាប់មក ពួកគេនឹងស្គាល់សេចក្ដីស្លាប់។ ៤ ទោះជាយ៉ាងណាក្តី ដរាបណានៅមានជីវិត នៅតែមានសេចក្ដីសង្ឃឹម ដ្បិតឆ្កែដែលនៅរស់ប្រសើរជាងសិង្ហងាប់។ ៥ អ្នកដែលនៅរស់ដឹងថាខ្លួនមុខជាត្រូវស្លាប់ តែអ្នកដែលស្លាប់ផុតទៅហើយ មិនដឹងអ្វីទាំងអស់ ពួកគេមិនរង់‌ចាំផលអ្វីឡើយ ព្រោះគ្មាននរណានឹកដល់ពួកគេទៀតទេ។ ៦ ការស្រឡាញ់ ការស្អប់ និងការច្រណែនរបស់ពួកគេ រលាយសូន្យអស់ទៅហើយ ពួកគេក៏ពុំរួមចំណែកនឹងអ្វីៗដែលមនុស្សធ្វើនៅលើផែន‌ដីនេះទៀតដែរ។

៧ ដូច្នេះ ចូរទៅបរិភោគអាហារដោយអំណរ ហើយពិសាស្រាទំពាំង‌បាយ‌ជូរដោយចិត្តសប្បាយចុះ ដ្បិតព្រះ‌ជាម្ចាស់គាប់ព្រះ‌ហឫ‌ទ័យនឹងការ‌ងារដែលអ្នកធ្វើនោះហើយ។ ៨ ចូរស្លៀកពាក់ស្អាតគ្រប់ពេលវេលា ហើយលាបប្រេងក្រអូបលើក្បាលអ្នកជា‌និច្ច។ ៩ ចូររួមរស់យ៉ាងសប្បាយនឹងភរិយាដែលអ្នកស្រឡាញ់ ជារៀង‌រាល់ថ្ងៃ អស់មួយជីវិត គឺជីវិតឥតបានការ ដែលព្រះ‌ជាម្ចាស់ប្រទានឲ្យនៅលើផែន‌ដី។ នេះហើយចំណែកដែលអ្នកទទួលនៅក្នុងជីវិត ក្នុងការ‌ងារដែលអ្នកធ្វើនៅក្រោមកម្ដៅថ្ងៃ។ ១០ ការអ្វីដែលអ្នកអាចធ្វើ ចូរធ្វើឲ្យអស់ពីកម្លាំងកាយទៅ ដ្បិតនៅស្ថានមនុស្សស្លាប់ដែលអ្នកនឹងទៅនៅ គ្មានសកម្ម‌ភាព ការវិនិច្ឆ័យ ការចេះដឹង និងប្រាជ្ញាទៀតឡើយ។

១១ នៅលើផែន‌ដីនេះ ខ្ញុំក៏បានឃើញថា អ្នកពូកែរត់មិនដែលរត់ឈ្នះគេរហូតទេ ហើយអ្នកពូកែច្បាំងក៏មិនដែលច្បាំងឈ្នះរហូតដែរ។ រីឯអ្នកមានប្រាជ្ញាក៏មិនដែលរកបានអាហាររហូត អ្នកឈ្លាស‌វៃក៏មិនដែលរកទ្រព្យបានរហូត ហើយអ្នកចេះដឹងក៏មិនដែលមានគេគោរពរហូតដែរ។ ពេលខ្លះ អ្នកទាំងនោះមានជោគ‌ជ័យ ពេលខ្លះទៀតបរា‌ជ័យ។ ១២ មនុស្សលោកពុំអាចដឹងជាមុនថា ថ្ងៃ‌អន្សារបស់ខ្លួនកើតមាននៅពេលណាឡើយ។ ត្រីជាប់សំណាញ់ដ៏អប្រិយ ឬសត្វស្លាបជាប់អន្ទាក់យ៉ាងណា មនុស្សលោកក៏ធ្លាក់ទៅទុក្ខវេទនាដ៏អប្រិយយ៉ាងនោះដែរ។

ប្រាជ្ញារបស់ជនក្រីក្រ

១៣ នៅលើផែន‌ដីនេះ ខ្ញុំបានសង្កេតឃើញប្រាជ្ញាមួយទៀត ដែលខ្ញុំយល់ឃើញថាមានតម្លៃណាស់។ ១៤ ក្នុងទី‌ក្រុងតូចមួយ មានមនុស្សរស់នៅតែបន្តិច‌បន្តួចប៉ុណ្ណោះ។ ស្តេចដ៏ខ្លាំងពូកែមួយអង្គបានលើកទ័ពមកវាយយកក្រុងនោះ ទាំងសង់គ្រឿងសាស្ត្រា‌វុធយ៉ាងសម្បើមឡោម‌ព័ទ្ធទី‌ក្រុង។ ១៥ នៅក្រុងនោះ មានបុរសម្នាក់ជាជនក្រីក្រ តែមានប្រាជ្ញា គាត់បានសង្គ្រោះទី‌ក្រុងឲ្យរួចពីកណ្ដាប់ដៃខ្មាំង ដោយ‌សារប្រាជ្ញារបស់ខ្លួន។ ប៉ុន្តែ គ្មាននរណាម្នាក់នឹកនាដល់បុរសក្រីក្រនោះទេ។

១៦ ខ្ញុំយល់ថា ប្រាជ្ញាប្រសើរជាងចិត្តក្លា‌ហានអង់‌អាច។ ប៉ុន្តែ ប្រាជ្ញារបស់ជនក្រីក្រតែង‌តែត្រូវគេមើល‌ងាយ ហើយពាក្យសម្ដីរបស់ជនក្រីក្រក៏គ្មាននរណាស្ដាប់ដែរ។ ១៧ ស្ដាប់ពាក្យសម្ដីដែលអ្នកប្រាជ្ញនិយាយដោយស្ងាត់ៗ ប្រសើរជាងស្ដាប់សម្រែករបស់អ្នកដែលបញ្ជាមនុស្សល្ងី‌ល្ងើ។ ១៨ ប្រាជ្ញាប្រសើរជាងគ្រឿងសាស្ត្រា‌វុធ ប៉ុន្តែមនុស្សបាបតែម្នាក់អាចរំលាយការល្អជាច្រើន។

ផលវិបាកនៃអំពើលេលា

១ រុយងាប់ធ្វើឲ្យខូចប្រេងក្រអូបរបស់អ្នកធ្វើទឹកអប់យ៉ាងណា អំពើលេលាតែបន្តិចក៏អាចបង្ខូចប្រាជ្ញា និងកិត្តិ‌យសយ៉ាងនោះដែរ។ ២ ចិត្តរបស់មនុស្សមានប្រាជ្ញាលំអៀងទៅរកអ្វីៗដែលត្រឹម‌ត្រូវ រីឯចិត្តរបស់មនុស្សល្ងី‌ល្ងើវិញ លំអៀងទៅរកអ្វីៗដែលខុសឆ្គង។ ៣ ពេលមនុស្សល្ងី‌ល្ងើដើរតាមផ្លូវ ការវង្វេងស្មារតីរបស់គាត់ បង្ហាញឲ្យមនុស្ស‌ម្នាទាំងអស់ឃើញថា គាត់ពិតជាល្ងី‌ល្ងើមែន។ ៤ ប្រសិនបើចៅហ្វាយនាយរបស់អ្នកខឹងនឹងអ្នក កុំបោះ‌បង់ចោលមុខ‌ងាររបស់អ្នកឡើយ ដ្បិតការចេះទប់ចិត្តអាចចៀសវាងកំហុសដ៏ធ្ងន់។

៥ ខ្ញុំឃើញការអាក្រក់មួយទៀតនៅលើផែន‌ដី គឺមេដឹកនាំក៏អាចភ្លាត់ដែរ។ ៦ ជួនកាលមនុស្សល្ងី‌ល្ងើទទួលតំណែងដ៏ខ្ពង់‌ខ្ពស់ ហើយអ្នកមានទទួលតំណែងតូច‌តាច។ ៧ ខ្ញុំធ្លាប់ឃើញទាសករជិះសេះ តែមន្ត្រីខ្ពង់‌ខ្ពស់បែរជាដើរជើងទទេ ដូចទាសករទៅវិញ។

៨ អ្នកជីករណ្ដៅរមែងធ្លាក់ទៅក្នុងរណ្ដៅនោះ រីឯអ្នកដែលទំលុះជញ្ជាំង រមែងត្រូវពស់ចឹក។ ៩ អ្នកគាស់ថ្មរមែងត្រូវរបួស ហើយអ្នកពុសអុសក៏ប្រឈមមុខនឹងគ្រោះថ្នាក់ដែរ។

១០ ប្រសិនបើមិនសំលៀងពូថៅដែលមានមុខរឹលទេ នោះត្រូវប្រើកម្លាំងជាច្រើន។ រីឯប្រាជ្ញាវិញតែង‌តែនាំឲ្យសម្រេចជោគ‌ជ័យ។

១១ ប្រសិនបើគ្រូអាលម្ពាយបណ្តោយឲ្យពស់ចឹក តើការសូត្ររបៀនដាក់ពស់នោះមានប្រយោជន៍អ្វី?។

១២ ពាក្យសម្ដីរបស់អ្នកប្រាជ្ញរមែងធ្វើឲ្យអ្នកដទៃពេញចិត្ត តែពាក្យសម្ដីរបស់មនុស្សល្ងី‌ល្ងើរមែងបណ្តាលឲ្យខ្លួនវិនាស។ ១៣ មុនដំបូងពាក្យសម្ដីរបស់គេគ្រាន់តែល្ងី‌ល្ងើប៉ុណ្ណោះ លុះដល់ទីបំផុត ក៏ក្លាយទៅជាការលេលាដ៏អាស្រូវ។ ១៤ មនុស្សល្ងី‌ល្ងើរមែងនិយាយមិនចេះចប់មិនចេះហើយ។ មនុស្សមិនអាចស្គាល់ពីអ្វីៗដែលនឹងកើតមានទេ ហើយក៏គ្មាននរណាប្រាប់ឲ្យគេដឹងអំពីហេតុ‌ការណ៍ដែលកើតមានក្រោយពេលគេស្លាប់ដែរ។ ១៥ កិច្ច‌ការរបស់មនុស្សល្ងី‌ល្ងើបណ្តាលឲ្យខ្លួនហត់‌នឿយ សូម្បីតែផ្លូវចូលទៅកាន់ទី‌ក្រុង ក៏គេរកមិនឃើញដែរ។

១៦ ស្រុកណាមានកូនក្មេងសោយរាជ្យ ហើយមានពួកមន្ត្រីគិតតែពីស៊ីផឹកតាំងពីព្រលឹម ស្រុកនោះមុខជាវេទនាពុំ‌ខាន! ១៧ រីឯស្រុកដែលមានអ្នកត្រកូលខ្ពស់សោយរាជ្យ ហើយមានមន្ត្រីបរិភោគតាមពេលកំណត់ គឺបរិភោគឲ្យមានកម្លាំង មិន‌មែនឲ្យស្រវឹងទេនោះ ស្រុកនោះពិតជាមានសុភមង្គលពុំ‌ខាន។

១៨ មនុស្សខ្ជិលច្រអូសមុខជាត្រូវដំបូលផ្ទះបាក់សង្កត់លើ ហើយមនុស្សខ្ជីខ្ជាក៏ត្រូវភ្លៀងលិចផ្ទះដែរ។

១៩ គេតែង‌តែបរិភោគ ដើម្បីលំហែកាយ រីឯស្រារមែងធ្វើឲ្យជីវិតបានសប្បាយ ហើយប្រាក់ធ្វើឲ្យបំណងទាំងអស់បានសម្រេច។

២០ កុំដាក់បណ្ដាសាស្តេចឲ្យសោះ សូម្បីតែក្នុងចិត្តក៏កុំដាក់បណ្ដាសាដែរ។ កុំដាក់បណ្ដាសាអ្នកមានឲ្យសោះ សូម្បីតែក្នុងបន្ទប់ដេកក៏កុំដាក់បណ្ដាសាដែរ ដ្បិតបក្សា‌បក្សីដែលហើរនៅលើមេឃ នឹងនាំយកពាក្យសម្ដីរបស់អ្នកទៅថ្លែងប្រាប់គេជាមិនខាន។

ត្រូវមានចិត្តទូលាយ

១ ចូរចំណាយធន‌ធានដើម្បីប្រកប‌របររកស៊ី ដោយមិនខ្លាចខាត ដ្បិតថ្ងៃក្រោយ អ្នកនឹងបានទទួលផលវិញ។ ២ ចូរបំបែកទ្រព្យ‌សម្បត្តិជាប្រាំពីរ ឬប្រាំបីចំណែក ដ្បិតអ្នកពុំដឹងថា ទុក្ខវេទនានឹងកើតមានលើផែន‌ដីនេះនៅពេលណាឡើយ។ ៣ ពេលណាពពកខ្មួល‌ខ្មាញ់ នោះនឹងមានភ្លៀងធ្លាក់មកលើផែន‌ដីពុំ‌ខាន។ រីឯដើមឈើវិញ ពេលវារលំ ទោះ‌បីរលំ‌នៅទិសខាងត្បូង ឬទិសខាងជើងក្តី វារលំ‌នៅនឹងកន្លែងជា‌និច្ច។ ៤ អ្នកដែលសម្លឹងមើលខ្យល់ មិនសាប‌ព្រោះទេ ហើយអ្នកដែលតាមមើលពពក ក៏មិនច្រូតកាត់ដែរ។ ៥ បើអ្នកមិនដឹងថា ខ្យល់ដង្ហើមមកពីណា ឬមិនដឹងពីរបៀបដែលទារកកកើតក្នុងផ្ទៃម្ដាយទេនោះ អ្នកក៏មិនស្គាល់ស្នាព្រះ‌ហស្ដរបស់ព្រះ‌ជាម្ចាស់ ដែលបានបង្កើតអ្វីៗទាំងអស់មកដែរ។

៦ ត្រូវសាប‌ព្រោះគ្រាប់ពូជរបស់អ្នក តាំងពីព្រលឹម ហើយនៅពេលល្ងាចក៏មិនត្រូវទំនេរដៃដែរ ដ្បិតអ្នកពុំដឹងថា កិច្ច‌ការណាមួយនឹងបង្កើតផល ឬអ្នកទទួលផលប្រយោជន៍ពីកិច្ច‌ការទាំងអស់ឡើយ។ ៧ ពន្លឺរមែងធ្វើឲ្យចិត្តរីក‌រាយ ហើយឃើញពន្លឺព្រះ‌អាទិត្យជាការល្អប្រពៃបំផុត។ ៨ ប្រសិនបើមនុស្សម្នាក់មានអាយុវែង គាត់ត្រូវតែសប្បាយរីក‌រាយក្នុងឆ្នាំទាំងប៉ុន្មាននៃអាយុជីវិតរបស់ខ្លួន គាត់ក៏ត្រូវនឹកចាំថា ថ្ងៃដែលងងឹតអាប់‌អួមានចំនួនច្រើនណាស់។ អ្វីៗទាំងអស់ដែលកើតមានសុទ្ធតែឥតបានការ។

ពាក្យទូន្មានយុវជន

៩ យុវជនអើយ ចូរសប្បាយទាន់ខ្លួនអ្នកនៅក្មេង ចូរឲ្យចិត្តរបស់អ្នកបានរីក‌រាយក្នុងគ្រាយុវ‌វ័យនេះ ចូរប្រព្រឹត្តតាមចិត្តប៉ង‌ប្រាថ្នា និងតាមការយល់ឃើញរបស់អ្នកទៅ។ ក៏ប៉ុន្តែ តោងដឹងថា ព្រះ‌ជាម្ចាស់នឹងវិនិច្ឆ័យគ្រប់កិច្ច‌ការដែលអ្នកធ្វើ។ ១០ ចូរដកទុក្ខកង្វល់ចេញពីចិត្តរបស់អ្នក ហើយដកអ្វីៗដែលនាំឲ្យរូបកាយអ្នកឈឺចាប់នោះចេញ ដ្បិតយុវ‌វ័យ និងគ្រាពេញវ័យមិននៅស្ថិត‌ស្ថេរយូរឡើយ។

១ ក្នុងពេលដែលអ្នកនៅក្មេងនៅឡើយ ត្រូវនឹកដល់ព្រះ‌អាទិកររបស់អ្នក មុនពេលថ្ងៃវេទនាមកដល់ និងមុនពេលអាយុរបស់អ្នកកាន់តែជ្រេទៅៗ ហើយពេលនោះ អ្នកនឹងពោលថា «ខ្ញុំលែងសប្បាយក្នុងជីវិតទៀតហើយ»។ ២ ត្រូវនឹកដល់ព្រះ‌អង្គ មុនពេលពន្លឺព្រះ‌អាទិត្យ ព្រះ‌ច័ន្ទ និងផ្កាយទាំង‌ឡាយប្រែទៅជាអាប់រស្មី ហើយមុនពេលពពក និងភ្លៀងមកដល់ផ្ទួនៗគ្នា។ ៣ នៅថ្ងៃនោះ អ្នកយាមផ្ទះនឹងរញី‌រញ័រ មនុស្សដ៏ខ្លាំងពូកែបែរជាកោងខ្នង ស្ត្រីៗដែលកិនម្សៅនឹងឈប់កិន មកពីខ្វះគ្នាជួយ ហើយអស់អ្នកដែលធ្លាប់តែសម្លឹងតាមបង្អួច ប្រែជាងងឹតភ្នែក។ ៤ ជីវិតរបស់អ្នកនឹងរសាត់បាត់ទៅ ដូចទ្វារដែលបែរទៅរកផ្លូវត្រូវគេបិទ ដូចសំឡេងត្បាល់កិនដែលឮកាន់តែខ្សោយទៅៗ ដូចសំឡេងបក្សា‌បក្សីស្ងាត់សូន្យទៅវិញ និងដូចសំឡេងស្ត្រីចម្រៀងទាំងអស់ចុះខ្សោយ។ ៥ ពេលនោះ អ្នកនឹងមិនហ៊ានឡើងទៅកាន់ទីខ្ពស់ៗ ហើយក៏មិនហ៊ានធ្វើដំណើរដែរ។ សក់របស់អ្នកនឹងស្កូវដូចផ្កាកប្បាស អ្នកលែងរហ័ស‌រហួនដូចកណ្ដូប អ្នកនឹងលែងដឹងរស‌ជាតិអាហារទៀតហើយ។ មនុស្សលោកចេះតែឈានទៅរកទីលំ‌នៅដែលស្ថិត‌ស្ថេររហូត។ ពួកស៊ីឈ្នួលយំនឹងដើរក្រឡឹងជុំ‌វិញផ្ទះអ្នក រង់‌ចាំពេលអ្នកស្លាប់។ ៦ ពេលនោះ ខ្សែជីវិតត្រូវដាច់ដូចជាថូមាសបែក ដូចក្អមបែកនៅប្រភពទឹក ឬដូចរហាត់យោងទឹកបាក់ធ្លាក់ទៅក្នុងអណ្ដូង។ ៧ ពេលនោះ រូបកាយដែលជាធូលីដីនឹងវិលទៅជាដីដូចដើមវិញ រីឯវិញ្ញាណដែលព្រះ‌ជាម្ចាស់ប្រទានឲ្យ ក៏នឹងវិលទៅកាន់ព្រះ‌អង្គវិញដែរ។ ៨ សាស្តាបានថ្លែងថា អ្វីៗទាំងអស់សុទ្ធតែគ្មានន័យគ្មានខ្លឹមសារ និងឥតបានការ។

អវសាន‌កថា

៩ សាស្តាមិនត្រឹមតែជាអ្នកប្រាជ្ញប៉ុណ្ណោះទេ គឺលោកក៏បានបង្រៀនប្រជាជនឲ្យចេះដឹងដែរ លោកបានពិចារណា និងថ្លឹងមើលសេចក្ដីផ្សេងៗ រួចចងក្រងជាសុភាសិតយ៉ាងច្រើន។

១០ សាស្តាខិត‌ខំស្វែងរកពាក្យ‌ពេចន៍ល្អៗមកបរិយាយ ឥតលំអៀង អំពីសេចក្ដីផ្សេងៗដែលត្រឹម‌ត្រូវ។

១១ ពាក្យប្រៀន‌ប្រដៅរបស់អ្នកប្រាជ្ញប្រៀបដូចជាជន្លួញ ហើយពាក្យចងក្រងរបស់អ្នកប្រាជ្ញ ប្រៀបដូចជាដែកគោល ដែលគេបោះយ៉ាងជាប់។ ប្រាជ្ញាជាអំណោយទានរបស់ព្រះ‌ជាម្ចាស់ ដែលជាគង្វាលដ៏ពិតប្រាកដតែមួយគត់។ ១២ កូនអើយ កុំបន្ថែមអ្វីពីលើពាក្យប្រៀន‌ប្រដៅនេះឡើយ។ សៀវភៅដែលគេអាចសរសេរបានមានចំនួនច្រើនឥតគណនា ហើយការសិក្សាច្រើនរមែងធ្វើឲ្យរូបកាយនឿយ‌ហត់។

១៣ អ្វីៗទាំងប៉ុន្មានដូចមានបរិយាយខាងលើ យើងអាចទាញជាសេចក្ដីសន្និ‌ដ្ឋានថា ត្រូវគោរពកោតខ្លាចព្រះ‌ជាម្ចាស់ ហើយកាន់តាមបទ‌បញ្ជារបស់ព្រះ‌អង្គ។ នេះហើយជាការដែលមនុស្សគ្រប់ៗរូបត្រូវធ្វើ។ ១៤ ព្រះ‌ជាម្ចាស់នឹងវិនិច្ឆ័យកិច្ច‌ការទាំងប៉ុន្មានដែលមនុស្សធ្វើ ទោះបីជាអំពើដែលគេធ្វើដោយលាក់កំបាំង ហើយជាការល្អ ឬអាក្រក់ក្តី។

១. គម្ពីរធម្មវិន័យ | Pentateuch 5

២. គម្ពីរប្រវត្តិសាស្រ្ត | History 16

៣. គម្ពីរប្រាជ្ញាញាណ | Wisdom 7

៤. គម្ពីរព្យាការី | Prophet 18

១. គម្ពីរដំណឹងល្អ | Gospels 4

២. គម្ពីរប្រវត្តិសាស្រ្ត | History 1

៣. លិខិតសន្តប៉ូល | Paul Letter 13

៤. សំណេរសកល | Catholic Letter 5

៥. សំណេរសន្តយ៉ូហាន | John Writing 4

^{កណ្ឌគម្ពីរ}
សាស្តា